"Magiczne Światy Lecha Majewskiego". Wystawa dzieł Lecha Majewskiego w Muzeum Historii Katowic

Mat. Muzeum Historii Katowic

"Magiczne Światy Lecha Majewskiego"

Krew poety to unikalny cykl 33 powiązanych wideoartów, tworzących poetycki obraz złożonej psychiki młodego artysty zamkniętego w szpitalu psychiatrycznym. Jego statyczna postać kontrastuje z dynamiczną wyobraźnią, która przywołuje zdeformowane wspomnienia i lęki. Symultaniczna prezentacja dzieła – na wielu monitorach jednocześnie – pozwala widzom swobodnie interpretować i układać własne narracje. Majewski odrzuca linearność i dialog, zastępując je muzyką i wyrafinowanym dźwiękiem. Krew poety miała premierę w nowojorskim MoMA w 2006 roku, a później była prezentowana m.in. w Berlinie i na biennale w Wenecji.

Pokój saren to surrealistyczny film z 1997 roku, będący adaptacją jego opery o tym samym tytule. W przedwojennej kamienicy życie trzyosobowej rodziny – ojca, matki i zanurzonego w poezji syna – nabiera metafizycznego wymiaru. Natura magicznie przenika codzienność: mieszkanie porasta trawa, rozwijają się pąki, a sarny przemykają między meblami. Poetycka narracja, wzbogacona muzyką Józefa Skrzeka, tworzy refleksję nad przemijaniem i wspomnieniami z dzieciństwa. To dzieło wizualne o unikatowej estetyce, które wykracza poza klasyczne ramy filmu, stając się nowatorskim poematem muzycznym pełnym melancholii i magii.

Bruegel Suite (2010) to cykl wideoartów opartych na obrazie Droga na Kalwarię Petera Bruegela. Artysta pracował nad cyklem i nad filmem Młyn i krzyż w tym samym czasie.

Wszystkie te dzieła będzie można zobaczyć w Muzeum Historii Katowic od 7 lutego do 18 maja 2025 roku. Wystawa "Magiczne Światy Lecha Majewskiego" znajduje się w Dziale Teatralno-Filmowym przy ul. Kopernika 11 w Katowicach. Ekspozycję można zobaczyć w godzinach otwarcia Muzeum:

• wtorek, 11:00-16:00,
• środa, czwartek, piątek, 11:00-15:00.

Wernisaż wystawy zaplanowano na czwartek, 6 lutego, o godz. 17:00.

Więcej informacji na stronie internetowej Muzeum Historii Katowic: www.mhk.katowice.pl.

Lech Majewski

Fot. KAW. Honorowym Obywatelem Katowic został Lech Majewski

Przypomnijmy, że Lech Majewski został w 2023 roku Honorowym Obywatelem Katowic.

To najważniejsze wyróżnienie w moim życiu. Katowice to jest moje miasto, miasto, które kocham, w którym się urodziłem - wprawdzie wtedy to był Stalinogród, a urodziłem się przy ulicy Armii Czerwonej. W Katowicach chodziłem do przedszkola muzycznego i szkoły nr 36 i IV liceum, a potem V liceum.
wspominał Lech Majewski, uzupełniając swoją historię o zabawne anegdoty z czasów szkolnych

Lech Majewski początkowo studiował malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych, by w 1973 roku rozpocząć naukę na Wydziale Reżyserii w łódzkiej Szkole Filmowej. Za zrealizowaną podczas studiów etiudę dokumentalną „Grand Hotel” (1975) otrzymał Grand Prix na Międzynarodowym Festiwalu Szkół Filmowych.

Międzynarodową karierę rozpoczął w 1982 r., wystawiając na płynącej po Tamizie barce „Odyseję” Homera. Spektakl został przyjęty z wielkim uznaniem publiczności i krytyków - londyński Times nazwał go „potężnym teatrem”. Wyjazd do USA w 1983 r. przynosi rozkwit kariery Lecha Majewskiego jako reżysera filmowego.

Wśród wybitnych tytułów dzieł filmowych należy wymienić „Lot świerkowej gęsi”, „Wiezień Rio”, „Ewangelia według Harry'ego”, „Młyn i Krzyż”, „Basquiat”, czy najnowszy z 2022 r. „Brigitte Bardot cudowna”. Ciesząca się uznaniem na świecie działalność artystyczna Lecha Majewskiego staje się także początkiem karier uznawanych współcześnie za wybitnych aktorów, min. Viggo Mortensena („Ewangelia według Harry'ego”, 1992 r.), kompozytora muzyki filmowej Hansa Zimmera (późniejszego zdobywcy 2 Oscarów oraz 2 nagród Grammy).

Oprócz młodych, obiecujących artystów, w filmach Lecha Majewskiego występują aktorzy o ugruntowanej w świecie filmu i teatru renomie, m.in.: Charlotte Rampling, Claire Forlani, Tatum O'Neal, Rutger Hauer, Michael York, Peter Firth, Paul Freeman, Gary Oldman, Willem Dafoe. Należy podkreślić, że pomimo intensywnie rozwijającej się kariery międzynarodowej, reżyser zawsze wracał do rodzinnych Katowic i w sposób poetycki ukazywał w swoich dziełach plenery miasta, jak np. w komedii „Angelus” (Murcki, Nikiszowiec), „Młyn i Krzyż” (Kostuchna), „Brigitte Bardot cudowna”. Katowice stały się także sceną jego ulicznego spektaklu-happeningu „Tramwaj” (1998 r.), a działalność malarzy skupionych w Grupie Janowskiej była inspiracją komedii Angelus. Twórczość filmowa Lecha Majewskiego była i jest obecna na prestiżowych festiwalach filmowych w Polsce i na świecie (Gdynia, Cannes, Wenecja, Berlin, Toronto, Rzym, Nowy Jork, Rio de Janeiro, Londyn, Barcelona, Jerozolima, Montreal), zdobywając wiele nagród.

Oprócz działalności reżyserskiej w teatrze i filmie twórca eksplorował nowe obszary pozwalające mu na artystyczną ekspresję i tak zrealizowaną w 1993 r. inscenizacją „Ubu Rex” Krzysztofa Pendereckiego, Lech Majewski wkracza w świat reżyserii operowej. Debiut ten przynosi mu Złotą Maskę za najlepszą reżyserię oraz Złotego Orfeusza na Festiwalu Warszawska Jesień w 1994 roku. Natomiast inscenizacja „Carmen” Bizeta, inaugurująca sezon 1995/96 Opery Narodowej w Warszawie została uznana przez prestiżowy magazyn Opera International za jedno z najlepszych przedstawień operowych 1995 roku na świecie. W 1996 r. na deskach sceny Opery Śląskiej odbyła się prapremiera jego biograficznej opery „Pokój Saren”, do której reżyser napisał libretto i wraz z Józefem Skrzekiem skomponował muzykę. Międzynarodowy Instytut Teatru uznał operę za jedno z 12 najważniejszych dzieł stworzonych w latach 90-tych.

Następnym, wartym uwagi obszarem działalności artystycznej Lecha Majewskiego są wideoarty, fotografie i rzeźby pokazywane w wielu muzeach i galeriach na świecie - Luwr, Tel Aviv Museum of Art, National Gallery w Londynie, Prado w Madrycie. Zorganizowana w 2006 roku przez nowojorskie Muzeum of Modern Art retrospektywa jego twórczości jest dowodem, że również na tym polu reżyser osiągnął wysoki poziom artystyczny i ogromne uznanie. Jako jeden z nielicznych współcześnie żyjących artystów został bowiem uhonorowany przez MoMA wystawą indywidualną. Zgromadziła ona liczne rzesze odwiedzających i zakończyła się ogromnym sukcesem.

Wszechstronność artystyczna Lecha Majewskiego nie ogranicza się jednak do wskazanych powyżej obszarów. Równie istotna jest jego twórczość poetycka i literacka. W ostatnich latach została ona wydana przez Dom Wydawniczy Rebis.

Wartym wzmianki jest także fakt, że od 2004 roku Lech Majewski jest prezesem zarządu Stowarzyszenia Twórców i Mecenasów Kultury i Nauki „ANGELUS SILESIUS” z siedzibą w Katowicach. Celem działania Stowarzyszenia jest m.in. organizacja wydarzeń artystycznych i naukowych, które służą pobudzeniu życia kulturalnego i intelektualnego na Śląsku i w kraju oraz promocja najwybitniejszych wydarzeń kulturalnych.

Lech Majewski jest wybitną postacią w świecie artystycznym. Pomimo międzynarodowej kariery nie zapomina o swoim rodzinnym mieście — Katowicach, zawsze i wszędzie, na całym świecie, podkreśla, że jest z Katowic.