W Katowicach będzie ulica Urszuli Broll? Artystkę uhonorować chce Klub Koalicji Obywatelskiej

Fot. Mirosław Machalski/urszula-broll.blogspot.com. Czy Urszula Broll zostanie upamiętniona w Katowicach?

Urszula Broll patronką ulicy w Katowicach?

Warto upamiętniać osoby, który pozytywnie wpłynęły na miasto. W Katowicach nazwy nadaje się nowym ulicom czy miejscom w przestrzeni publicznej i często honoruje się nią ważne osoby. Klub Koalicji Obywatelskiej w Katowicach w połowie grudnia złożył interpelacje w sprawie nadania imienia Urszuli Broll ulicy bądź innej publicznej przestrzeni w Katowicach.

Interpelacja została zgłoszono po prośbie Stowarzyszenia „Szlakiem Kobiet” do Katowickiej Rady Równego Traktowania o zwiększenie symbolicznej obecności kobiet w przestrzeni miasta. Członkinie i członkowie stowarzyszenia zwrócili uwagę, że wśród osób patronujących katowickim ulicom, placom i skwerom widać wyraźną dysproporcję między liczbą patronów a patronek.

Jednocześnie w Katowicach mieści się ok. 1110 ulic, 67 placów, 77 skwerów i 7 alei - oznacza to, że hipotetycznie istnieje jeszcze wiele przestrzeni, które uhonorować można by matronatem choćby którejś z zasłużonych mieszkanek naszego regionu. Byłoby to działaniem potrójnie wartościowym: nie tylko potencjalnie zwiększyłoby symboliczne znaczenie uhonorowanej w ten sposób przestrzeni, ale i służyło upamiętnieniu ważnych postaci oraz zwiększaniu widoczności kobiet w kulturowej tkance miasta. czytamy w interpelacji

Urszula Broll

Urszula Broll urodziła się 17 marca 1930 roku w Katowicach, w śląskiej rodzinie o polsko-niemieckim pochodzeniu. Studiowała w filii krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, przekształconej następnie w ASP Katowice. Pozostając pod silnym wpływem teorii Władysława Strzemińskiego, dołączyła do nieformalnej grupy artystycznej St-53, której nazwa odwoływała się do ówczesnej nazwy Katowic, Stalinogrodu.

Przedstawiciele grupy szybko zaczęli dystansować się we własnej twórczości od dominującego paradygmatu sztuki socrealistycznej, a sama Broll tematem swoich obrazów zaczęła czynić doświadczenia wywiedzione wprost ze śląskiej kultury. Z tej inspiracji powstały m.in. Kobiety śląskie i Stara Ślązaczka oraz inne dzieła, które docenione zostały przez środowiska artystyczne tamtych czasów. Niezwykłą umiejętność operowania kolorem u Broll szczególnie cenił m.in. Julian Przyboś.

Najaktywniejszy okres działalności grupy zakończył się w roku 1956. Wówczas to Urszula Broll stała się częścią grupy artystycznej Oneiron (z gr. Śnienie), której przewodził jej przyszły mąż, Andrzej Urbanowicz, a której faktyczną siedzibą była pracownia na strychu budynku przy ul. Piastowskiej 1 w Katowicach. Już jako przedstawicielka tego środowiska, Broll namalowała Przekształcenia i Alikwoty, coraz odważniej eksperymentując nie tylko z formą, ale i tematyką dzieł. Z czasem obok obrazów poświęconych kulturze śląskiej i przestrzeniom industrialnym w twórczości artystki pojawiać zaczęły się - później bardzo charakterystyczne dla Broll - inspiracje wschodnie, ze szczególnym uwzględnieniem formy mandali.

Pozwoliło to Broll opracować niejako własną praktykę twórczą, w której akt tworzenia bezpośrednio związany był z przeżyciami metafizycznymi, medytacyjnymi i duchowymi, dla których fundament stanowiło zainteresowanie malarki filozofiami Wschodu i myślą Carla Gustava Junga, którego prace tłumaczyła na język polski. Pracownia grupy Oneiron - za sprawą Broll i jej męża - stała się niezwykle istotnym punktem kulturotwórczym na mapie Śląska. Pełniła funkcję miejsca spotkań, wspólnego tworzenia i wzajemnych dyskusji dla przedstawicieli środowiska artystycznego ówczesnych Katowic, z czasem przekształcając się w jedną z pierwszych polskich wspólnot buddyjskich.

W 1974 roku Broll i Urbanowicz rozpoczęli również proces wydawania jedynego wówczas w Polsce czasopisma poświęconego filozofii buddyjskiej „Droga”. W 1983 roku Broll opuściła Katowice i razem ze swoją wspólnotą przeniosła się do wsi Przesieka, gdzie zmarła 17 lutego 2020 roku.

Źródło: E. Krzeszowska: Urszula Broił i Andrzej Urbanowicz — katowicka awangarda lat powojennych oraz Piotr Policht

Urszula Broll niewątpliwie była jedną z najbarwniejszych i najbardziej autonomicznych przedstawicielek śląskiego środowiska artystycznego, a jej postać i twórcze dokonania stają się dziś przyczynkiem do refleksji na temat kulturowej i historycznej różnorodności Śląska. Nie mamy wątpliwości, że jako taka Broll zasługuje na właściwe upamiętnienie i uhonorowanie jej w przestrzeni Katowic. Wierzymy, że nadanie ulicy lub innej przestrzeni publicznej w Katowicach imienia Urszuli Broll będzie jednym z tych czynników, które prowadzić będą do większej reprezentacji symbolicznej kobiet w naszym mieście. Mamy też nadzieję, że przy wyborze przestrzeni, której matronować będzie Broll, w miarę możliwości uwzględnione zostaną preferencje strony społecznej. podsumowuje w interpelacji Klub Koalicji Obywatelskiej w Katowicach

Na początku stycznia wiceprezydent Katowic, Bogumił Sobula, poinformował, że postulat zostanie skierowany na ręce przewodniczącego Rady Miasta Katowice celem rozpatrzenia przez Komisję Organizacyjną Rady.