Ponad 210 tys. zł dla SUM na autorskie badania. Czy zmienią one sposoby leczenia chorób?

Autorskie badania studentów SUM

Studenci Śląskiego Uniwersytetu Medycznego przeprowadzą badania, które mogą pomóc tysiącom osób i zmienić sposoby leczenia różnych chorób. W ramach programu Studenckie koła naukowe tworzą innowacje wyróżniono 6 kół naukowych SUM. 

Ministerstwo Edukacji i Nauki przekazało ponad 210 tysięcy złotych na realizację wyjątkowych projektów, którymi autorami są studenci Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. 

Uczenie maszynowe do oceny ryzyka sercowo-naczyniowego u pacjentów z neuropatią cukrzycową

• Autorzy: Mirela Hendel i Krzysztof Irlik,
• Koło Naukowe: przy Katedrze Chorób Wewnętrznych Diabetologii i Nefrologii WNMZ,
• Opiekun naukowy: dr hab. n. med. Katarzyna Nabrdalik.

Mirela Hendel i Krzysztof Irlik są studentami IV roku kierunku lekarskiego Wydziału Nauk Medycznych w Zabrzu. Celem przygotowanego przez nich projektu jest opracowanie prostego algorytmu przy użyciu uczenia maszynowego, który - na podstawie danych klinicznych i zapis spoczynkowego EKG pacjenta - umożliwi zidentyfikowanie pacjentów najbardziej zagrożonych ryzykiem wystąpienia incydentów sercowo-naczyniowych spośród chorych na cukrzycę, u których współwystępuje neuropatia cukrzycowa obwodowa lub anatomiczna, sercowo-naczyniowa.

Do badania zaproszonych zostanie w sumie 1000 osób chorujących na cukrzycę (zarówno typu 1, jak i 2), będących pacjentami Oddziału Chorób Wewnętrznych i Diabetologii oraz Przyklinicznej Poradni Diabetologicznej Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego nr 1 im. Prof. S. Szyszko SUM w Katowicach.

Zdarzenia sercowo-naczyniowe są główną przyczyną zgonów osób chorych na cukrzycę, z kolei brak prostych metod identyfikacji pacjentów stanowi ogromne wyzwanie diagnostyczne. Opracowanie algorytmu na podstawie uczenia maszynowego daje więc szansę na zwiększenie rozpoznania osób z grupy ryzyka i podjęcie skutecznych działań prewencyjnych w codziennej praktyce.

W skład zespołu badawczego wchodzą jeszcze inni studenci kierunku lekarskiego Wydziału Nauk Medycznych w Zabrzu:

• Mikołaj Herba (student IV roku),
• Julia Piaśnik (studentka III roku),
• Sylwia Boczek (studentka IV roku),
• Kamil Kegler (student IV roku),
• Justyna Kulpa (studentka V roku).

Przydatność niskotemperaturowego ultraskrawania w oznaczaniu rzadkich antygenów tkankowych

• Autorka: Oliwia Warmusz,
• Koło Naukowe: przy Katedrze i Zakładzie Histologii i Patologii Komórki WNMZ,
• Opiekun naukowy: prof. dr hab. Romuald Wojnicz.

Oliwia Warmusz jest studentką IV roku kierunku lekarskiego Wydziału Nauk Medycznych w Zabrzu i członkiem Koła Naukowego przy III Katedrze i Klinice Kardiologii, którego opiekunem jest dr hab. n. med. prof. SUM Bożena Szyguła-Jurkiewicz. Oliwia Warmusz pełni również funkcję Przewodniczącej Koła Naukowego przy Katedrze i Zakładzie Histologii i Patologii Komórki w Zabrzu.

Celem jej projektu jest praktyczne zastosowanie metody Tokuyasu do wykrywania rzadkich białek antygenowych w wycinkach serca u chorych z zapaleniem mięśnia sercowego i kardiomiopatią rozstrzeniową. W przyszłości może to pozwolić na spersonalizowaną diagnostykę w wyżej wymienionych schorzeniach. Badaniami objęte zostaną wycinki mięśnia sercowego pochodzące od 5 pacjentów ze skurczową niewydolnością serca.

Ocena alternatywnego splicingu CD44 w indukowanych pluripotentnych komórkach macierzystych iPS

• Autorzy: Anna Trybus, Paweł Pruś i Kamil Nikel,
• Koło Naukowe: przy Zakładzie Genetyki Klinicznej Katedry Biologii Molekularnej i Genetyki WNMK,
• Opiekunowie: dr n. biol. Karolina Bajdak-Rusinek i mgr Agnieszka Fus-Kujawa.

Anna Trybus, Paweł Pruś i Kamil Nikel są studentami III i V roku studiów stacjonarnych kierunku lekarskiego Wydziału Nauk Medycznych w Katowicach. Celem obecnie realizowanego grantu jest dokładne zbadanie procesów zachodzących podczas uzyskiwania indukowanych pluripotentnych komórek macierzystych.

W tym celu oceniony zostanie poziom wytwarzania różnych wariantów białka CD44, który jest markerem pozwalającym odróżnić komórki częściowo i całkowicie przeprogramowane. Do tej pory niezbadane zostało, która z odmian CD44 jest kluczowa na poszczególnych etapach uzyskiwania iPS.

Studenci i ich opiekunowie mają nadzieję, że ich badania pozwolą na lepsze zrozumienie i zwiększenie wydajności tego procesu, co przyczyni się do rozwoju medycyny regeneracyjnej i terapii komórkowej. Dzięki temu uda się pomóc np. pacjentom z wrodzoną łamliwością kości i zrozumieć istotę tego schorzenia. Stworzenie możliwości leczenia lub wyleczenia chorób dotychczas nieuleczalnych stanowić będzie kamień milowy terapii genowej.

Neurogenne ostre uszkodzenie mięśnia sercowego u pacjentów z krwotokiem podpajęczynówkowym 

• Autorka: Natalia Rachfalska,
• Koło Naukowe: Anestezjologii i Intensywnej Terapii przy Katedrze Anestezjologii i Intensywnej Terapii WNMK,
• Opiekun: prof. dr hab. n. med. Łukasz Krzych.

Natalia Rachfalska jest tegoroczną absolwentką kierunku lekarskiego Wydziału Nauk Medycznych w Katowicach. Głównym celem projektu jest poznanie nie tylko przyczyn, ale też charakterystyki uszkodzenia serca u pacjentów z krwotokiem podpajęczynówkowym - kiedy ono występuje, jaki ma zakres oraz jaki profil pacjentów najbardziej do niego predysponuje.

W badaniu udział weźmie co najmniej 30 pacjentów. Warunkiem ich włączenia jest rozpoznanie krwotoku podpajęczynówkowego, hospitalizacja w Oddziale Intensywnej Terapii oraz konieczność zastosowania wentylacji mechanicznej przez min. 48 h od przyjęcia pacjenta na Oddział Intensywnej Terapii.

Krwotok podpajęczynówkowy jest ciężkim, obarczonym wysoką śmiertelnością, stanem nagłym wymagającym często długiego leczenia w Oddziale Intensywnej Terapii. Uszkodzenie mięśnia sercowego u chorych z ostrym krwotokiem podpajęczynówkowym jest nierzadko spotykanym powikłaniem, które w negatywny sposób wpływa na późniejsze rokowanie i przeżycie pacjentów. Wciąż jednak niewiele wiadomo na temat źródeł tego zjawiska.

Członkowie zespołu badawczego:

• Natalia Rachfalska,
• Mateusz Zachura,
• Dominika Krupnik,
• Mateusz Gołdyn,
• Bartosz Blada,
• Magdalena Kwiatkowska.

Wpływ wyciszania genów SOX2, OCT4 i NANOG na potencjał onkogenny oraz chemooporność komórek glejaka

• Autor: Łukasz Antkowiak,
• Koło Naukowe: Kliniki Neurochirurgii Dziecięcej Katedry Neurochirurgii WNMK,
• Opiekun projektu: prof. dr hab. n. med. Marek Mandera.

Łukasz Antkowiak jest tegorocznym absolwentem kierunku lekarskiego Wydziału Nauk Medycznych w Zabrzu. Od wczesnych lat pasjonowała go neuroanatomia (gałąź anatomii zajmująca się budową obwodowego i ośrodkowego układu nerwowego u człowieka i zwierząt), co przerodziło się w zainteresowanie neurochirurgią. Projekt stanowi pochodną zainteresowania neuroonkologią, a szczególnie biologią glejaków wielopostaciowych.

Nowotwory te charakteryzują się szybkim przebiegiem, nieuchronnie prowadząc do śmierci pacjenta w okresie około 14-16 miesięcy od rozpoznania. Glejak posiada populację komórek, które prowadzą do ciągłego wzrostu guza i oporności na chemioterapię i radioterapię. Ponadto komórki te odpowiedzialne są za wznowę po leczeniu operacyjnym.

Za ciągłe namnażanie się tych komórek odpowiedzialne są białka SOX2, OCT4 i NANOG. Celem badania jest więc zablokowanie tych białek, co może doprowadzić m.in. do zmniejszenia agresywności guza, lepszej odpowiedzi na leczenie, redukcji wznowy i przede wszystkim - wydłużenia życia chorego oraz wyleczenia do tej pory nieuleczalnego schorzenia.

Dynamika zmian IL-6 i IL-1β w napadzie padaczkowym - badanie populacji pediatrycznej

• Autorzy: Magdalena Nowak i Michał Hutny,
• Koło Naukowe: przy Katedrze i Klinice Neurologii Dziecięcej WNMK,
• Opiekun: dr n. med. prof. SUM Justyna Paprocka.

Magdalena Nowak i Michał Hutny są studentami V roku kierunku lekarskiego Wydziału Nauk Medycznych w Katowicach. Celem ich projektu jest ocena dynamiki zmian stężenia cytokin prozapalnych: IL-6 oraz IL-1β w surowicy krwi w odpowiedzi na wystąpienie napadu padaczkowego.

Podstawą do analizy będzie wykonanie pomiarów stężeń tych cytokin w próbkach krwi pobranych od pacjentów w ustalonych czterech punktach czasowych. Pacjenci ze zdiagnozowaną padaczką lekooporną zostaną włączeni do badania podczas hospitalizacji w oddziale Neurologii Wieku Rozwojowego Górnośląskiego Centrum Zdrowia Dziecka.

Podstawą do powstania projektu badawczego stał się ważny problem, jaki stanowi niewystarczająco dokładnie poznana etiopatogeneza padaczki lekoopornej, tzn. padaczki, w której pomimo użycia dwóch odpowiednio dobranych i podanych w odpowiednich dawkach leków przeciwpadaczkowych nie uzyskuje się kontroli nad napadami.

Padaczka jest jedną z najczęstszych chorób układu nerwowego. Szacuje się, że jest rozpoznawana średnio nawet u 0.67% dzieci w wieku do 10 lat, przez co stanowi jedną z najczęstszych przyczyn hospitalizacji w oddziałach neurologii dziecięcej.

W skład zespołu badawczego wchodzą jeszcze inni studenci kierunku lekarskiego Wydziału Nauk Medycznych w Katowicach:

• Jagoda Hofman (V rok),
• Weronika Roesler (IV rok),
• Mikołaj Kuźniak (IV rok),
• Kamil Czarnacki (IV rok).