Architektura w Katowicach: Neogotycki kościół w Szopienicach ma ponad 120 lat [Galeria zdjęć]

Mateusz Terech

14.07.2024w Katowicach

Szopienice to jedna z katowickich dzielnic, której historii nie sposób krótko opowiedzieć. Dość wspomnieć, że pierwszych wzmianek o tej części Katowic (wówczas samodzielnej wsi) należy się doszukiwać już w XIV-wiecznych zapiskach. Kościół, który tym razem odwiedziliśmy pochodzi z kolei z drugiej połowy XIX wieku i jest jedną z architektonicznych perełek tej części miasta.

Wnętrze Kościoła św. Jadwigi Śląskiej w Katowicach-Szopienicach

Kościół św. Jadwigi Śląskiej w Katowicach-Szopienicach

Po raz kolejny w naszym portalowym cyklu „Architektura w Katowicach” przenosimy się w czasie do drugiej połowy XIX wieku. To czas, kiedy na obecnym terenie Katowic powstało bardzo wiele pięknych neogotyckich kościołów. Tak było również z kościołem w Szopienicach, które wówczas jeszcze niewiele wspólnego miały z Katowicami - dopiero rodzącym się ośrodkiem z prawami miejskimi. Do Katowic Szopienice zostały przyłączone dopiero wiek później.

Wróćmy jednak do czasu, kiedy Szopienice stanowiły osobną miejscowość. Choć pierwsze wzmianki o Szopienicach znajdujemy w zapiskach z XIV wieku, dopiero w 1868 roku powstała tu osobna parafia katolicka (wcześniej mieszkańcy Szopienic przynależeli do parafii mysłowickiej). Jak już wspominaliśmy, w tym czasie wydarzenie to nie było ewenementem jeśli chodzi o tereny dzisiejszych Katowic. Rozwój przemysłu sprawiał, że w tych rejonach przybywało mieszkańców, wśród których sporą część stanowili katolicy. Potrzeba więc było erygowania nowych parafii i budowania nowych świątyń lub zastępowania istniejących większymi.

W rzeczonym 1868 roku w Szopienicach powołano parafię i wzniesiono pierwszy, tymczasowy kościół. Jego budowa trwała zaledwie 2 miesiące. Jak czytamy w historii szopienickiej parafii, poświęceniu kościoła przewodniczył ks. Ludwik Markiefka, dziekan mysłowicki i proboszcz bogucki. Wypożyczył on też na tę uroczystość jeden z ołtarzy kościoła w Bogucicach. W tym samym roku założono w Szopienicach księgi metrykalne.

Szybko jednak okazało się, że tymczasowa świątynia jest zbyt mała dla zwiększającej się liczby wiernych. To także typowe zjawisko dla przełomu XIX i XX wieku. Typowe było także rozwiązanie tego problemu – budowa nowej, okazałej, neogotyckiej świątyni.

15 października 1884 r. w uroczystość św. Jadwigi Śląskiej ówczesny proboszcz ks. Konrad Stiborski poświęcił kamień węgielny pod budowę nowego kościoła w obecności licznie zgromadzonego duchowieństwa, parafian i przedstawicieli spółki Gieschego. Budowa trwała do 1887 r. Kościół pod wezwaniem św. Jadwigi Śląskiej został poświęcony 11 października 1887 r. przez dziekana ks. Franciszka Kanię, proboszcza z Chorzowa.

Świątynia została wybudowana w stylu neogotyckim, zaś wystrój wnętrza tworzono przez lata. W 1897 r. z inicjatywy nowego proboszcza ks. Karola Abramskiego dobudowano zakrystię i przedsionek do kościoła, zakupiono figury i obrazy, wykonano wielki krzyż nad prezbiterium. W 1899 r. została wybudowana kaplica, tzw. Ogrójec, z zespołem rzeźb „Adoracja krzyża”. W 1900 r. założono elektryczność, w 1902 r. odmalowano wnętrze świątyni, a ściany naw bocznych ozdobiono figurami, rzeźbami i mozaikami.

2 maja 1902 r. uroczyście konsekrowano kościół – kardynał Jerzy Kopp przeniósł do głównego ołtarza relikwie świętych i przewodniczył uroczystej Mszy św. Tego samego dnia, książę biskup wrocławski udzielił sakramentu bierzmowania.

Dziś możemy nadal cieszyć się tą architektoniczną perełką Szopienic, które od lat 60. Ubiegłego wieku są już częścią miasta Katowice. Kościół warto odwiedzić, tym bardziej że po stu latach istnienia, na początku XXI wieku, odnowiono prezbiterium i ołtarz główny i przywrócono polichromię figur we wszystkich ołtarzach oraz tzw. belce tęczowej, czyli nad prezbiterium. Kościół został odrestaurowany.

Zobaczcie, jak wygląda neogotycki kościół św. Jadwigi Śląskiej w Katowicach-Szopienicach. Robi wrażenie!

40 zdjęć