Bogata końcówka września w Muzeum Śląskim w Katowicach. Zapowiada się wiele ciekawych wydarzeń

Propozycje Muzeum Śląskiego w Katowicach na przełom września i października

Kampania „Puste ramy” - zaginiona po wojnie litografia Ernsta Wilhelma Knippla odnaleziona w Niemczech

Na początku roku pracownicy Działu Sztuki otrzymali e-mail z informacjami o przypuszczeniu pojawienia się w ofercie jednego z domów aukcyjnych w Plauen - mieście powiatowym we wschodniej części Niemiec, w kraju związkowym Saksonii - grafiki zawierającej pieczęć Muzeum Śląskiego w Katowicach oraz widoczne numery inwentarzowe. Często w takich przypadkach pieczęć muzealna okazuje się pieczęcią wywozową, którą do początku lat 90. XX wieku oznaczano dzieła sztuki transportowane za granicę.  Obecność numerów inwentarzowych wskazuje natomiast, że obiekt może być stratą wojenną. 

Straty wojenne Muzeum Śląskiego w Katowicach szacuje się na ponad 31 tysięcy obiektów. Ze zbiorów sztuki zaginęło około 100 obrazów z kolekcji malarstwa polskiego, a także wiele prac na papierze - ze 130 rysunków i około 800 rycin będących przed wojną w zasobach Muzeum Śląskiego zachowała się 1/5 kolekcji grafiki, tj. około 130 prac.

Odnaleziony obiekt to powstała około 1890 roku grafika Ernsta Wilhelma Knippla przedstawiająca panoramę Królewskiej Huty, czyli dzisiejszego Chorzowa. Przed 1939 rokiem Muzeum Śląskie dysponowało czterema odbitkami tej grafiki, dwie z nich odzyskało muzeum bytomskie (będące po 1945 roku opiekunem przedwojennych zbiorów Muzeum Śląskiego) - w inwentarzu muzealnym przy poz. 1192 widnieje dopisek „odzyskano egz. 2. i 3.”. Po analizie materiału fotograficznego w ofercie sprzedaży na stronie domu aukcyjnego stwierdzono, że obiekt bezsprzecznie pochodzi z kolekcji przedwojennego MŚK. Rozpoczęto już działania zmierzające do odzyskania dzieła.

Ernst Wilhelm Knippel (ur. 24 kwietnia 1811 w Ścięgnach, zm. 26 kwietnia 1900 w Kowarach) - był niemieckim grafikiem, rysownikiem, rytownikiem i twórcą litografii przedstawiających górnośląskie pejzaże przemysłowe. Do 1832 roku kształcił się u rysownika i miedziorytnika Friedricha Augusta Tittla, od którego w 1840 roku przejął wydawnictwo. Jego wspólnikiem został Carl Julius Rieden. Przedsiębiorstwo Rieden & Knippel rozpoczęło wykonywanie prac w litografii, a nie tak jak wcześniej − w akwaforcie. Knippel na zlecenie przemysłowców z Górnego Śląska wykonywał przedstawienia litograficzne hut, fabryk i panoram miejscowości przemysłowych, w wyniku czego powstał cykl około 80 litografii. Od 1858 roku, po śmierci Riedena, Knippel prowadził wydawnictwo samodzielnie. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XIX wieku jego przedsiębiorstwo zaczęło wydawać kartki pocztowe. Ernst Knippel zmarł w wieku osiemdziesięciu dziewięciu lat w Kowarach. Jeszcze za życia został honorowym obywatelem tej miejscowości. Dzięki niemu powstały pierwsze panoramy centrum dzisiejszych Katowic − wtedy niewielkiej wsi.

„Powstali 1863-64”

Multimedialna wystawa „Powstali 1863-64” zawędruje do Katowic. Wystawa przygotowana przez Muzeum Historii Polski będzie dostępną już od niedzieli 24 września na terenie zewnętrznym Muzeum Śląskiego w Katowicach. W niedziele 26 września o godzinie 12:00 zapraszamy na konferencję prasową z udziałem gości oraz oficjalne otwarcie wystawy.

W jaki sposób kobiety brały udział w Powstaniu Styczniowym? Co wspólnego z insurekcją 1863 roku ma kwiat nieśmiertelnika? Czy kosa była lepsza od karabinu? Na te i inne pytania odpowiada multimedialna wystawa Muzeum Historii Polski „Powstali 1863-64”, którą od 24 września do 9 października będzie można oglądać w Katowicach.

Ekspozycja w polskiej i angielskiej wersji językowej składa się z dwóch części. Pierwsza z nich to historia powstania 1863-1864 przedstawiona w szesnastu pawilonach. Początkiem opowieści są przedstyczniowe manifestacje, w dalszej części zwiedzający poznają m.in. przebieg walk, udział w nich wybranych postaci i grup społecznych, doniesienia światowej prasy, biżuterię patriotyczną czy powstańczą modę. Do opowiedzenia o powstaniu wykorzystywane są wspomnienia, relacje, archiwalne dokumenty, zdjęcia, grafiki czy fragmenty prasy z epoki. Podczas zwiedzania widzowie - zwłaszcza ci najmłodsi - będą mieli także okazję ułożyć wielkoformatowe puzzle czy zebrać komplet odbitek powstańczych pieczęci.

W kolejnej części wystawy znajduje się multimedialna kopuła, gdzie pokazywana jest animacja prezentująca wybrane zagadnienia z okresu Powstania Styczniowego. Obrazy i dźwięki tworzą tu barwną, pełną zwrotów akcji opowieść o zrywie i pozwalają zwiedzającym przenieść się na chwilę w czasy insurekcji.

6 zdjęć

Wystawa „Powstali 1863-64"

6 zdjęć

Zajęcia edukacyjne w przestrzeni wystawy „Powstali 1863-64”

W ramach działań edukacyjnych związanych z prezentacją wystawy, Muzeum Historii Polski oferuje pakiet materiałów edukacyjnych dla uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych, tj. karty pracy, materiały uzupełniające do zajęć o Powstaniu Styczniowym.

Zagadki historyczne to książeczka z zadaniami dotyczącymi najważniejszych zagadnień z okresu Powstania Styczniowego dla uczniów 2-5 klasy szkoły podstawowej. Książka jest opracowana w taki sposób, aby nauczyciel mógł samodzielnie oprowadzić uczniów po wystawie i zrealizować zajęcia w jej przestrzeni.

Zeszyt ćwiczeń zawiera sześćdziesiąt kart pracy podzielonych tematycznie - obcokrajowcy w Powstaniu Styczniowym, rola kobiet, biali i czerwoni, oraz chronologicznie - przed powstaniem, przebieg powstania, po powstaniu, pamięć o powstaniu. Każda karta obliczona jest na ok. 15-20 minut pracy i może służyć zarówno do samodzielnej pracy ucznia jako powtórzenie, jak i do wprowadzenia nowego wątku przez nauczyciela. Pakiet zawiera także propozycję dwóch sprawdzianów z całości zagadnień dotyczących Powstania Styczniowego ujętych w podstawie programowej liceum.

Więcej TUTAJ.

„Chwile Wspólne”

W dniach 28 i 30 września w ramach współpracy z Narodowym Centrum Kultury w muzeum odbędą się warsztaty w ramach projektu „Chwile Wspólne”.

Sensoryczny pakiet edukacyjny „Poczuj Polskę” to narzędzie edukacyjne przygotowane przez Narodowe Centrum Kultury. Wykorzystamy je w inspirującej przestrzeni wystawy „Chopinowi - Duda-Gracz”.

Warsztat „Chwile Wspólne” będzie okazją do zapoznania się z pakietem edukacyjnym, który został stworzony z myślą o dzieciach i doświadczaniu oraz rozwijaniu w nich postawy patriotycznej i tożsamości narodowej. Materiały w pakiecie opierają się na zmysłach: wzroku, słuchu, węchu, dotyku i smaku. Zostały ujęte w pięć propozycji tematycznych: „Widoki Wspólne”, „Dźwięki Wspólne”, „Wrażenia Wspólne”, „Znaki Wspólne” i „Smaki Wspólne”.

Uczestniczki i uczestnicy dowiedzą się m.in.: jak przygotować włączające aktywności edukacyjno-artystyczne, poszukiwać inspirujących obszarów do działań wokół tożsamości, pobudzać wszystkie zmysły w działaniach twórczych, jak rozwijać uważność i wnikliwie, twórczo przyglądać się codziennej rzeczywistości.

Podczas warsztatów rodzinnych odkryjemy sensoryczne zasoby pakietu. Wraz z dziećmi i rodzicami zbadamy wybrane artefakty w inspirującej przestrzeni wystawy „Chopinowi - Duda-Gracz”.

Więcej TUTAJ. 

Zgłoszenia na warsztaty należy wysłać na adres: warsztaty@muzeumslaskie.pl.

Weekend seniora z kulturą

Co roku w ostatni weekend września Muzeum Śląskie przyłącza się do ogólnopolskiej akcji pod patronatem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego - „Weekend seniora z kulturą”. W sobotę 30 września i w niedzielę 1 października zapraszamy seniorów do odwiedzenia Muzeum oraz na oprowadzania z przewodnikami. Bilety wstępu będzie można zakupić w kasie w cenie 1 zł.

Sobota, 30.09.2023

• 12:30-13:30 - „Duchy kopalni, czyli opowieść o śląskich strachach i dziwach”.
• 16:00-17:30 - „Rajza po Muzeum, czyli wystawy stałe w pigułce”.

Niedziela, 1.10.2023

• 12:30-13:30 - „Byzuch u Ferdynanda”.
• 16:00-17:30 - „Skond my som? Czyli historia i kultura Górnego Śląska w pigułce”.

{oh!} Orkiestra i Muzyczne popołudnia w Muzeum Śląskim. Kolekcje…

To już kolejny w Muzeum Śląskim cykl koncertów założonej w 2012 roku {oh!} Orkiestry. Ten stale rozwijający się zespół pod przewodnictwem Martyny Pastuszki zyskał miano najlepszej orkiestry specjalizującej się w wykonawstwie historycznym w Polsce i jednej z najciekawszych pod względem muzycznym orkiestr na scenie europejskiej. Muzycy współpracują z najważniejszymi instytucjami kulturalnymi w Polsce, takimi jak Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia i Instytut Adama Mickiewicza.

Tegoroczny cykl muzyczne popołudnia w Muzeum Śląskim to:

• 4 wyjątkowe propozycje repertuarowe,
• 4 różne składy wykonawcze,
• 4 popołudnia z muzyką w Muzeum Śląskim,
• 4 pory roku - Antonio Vivaldi.

W niedzielę 1 października o godzinie 17:00 zapraszamy do wysłuchania „Czterech pór roku” Antonio Vivaldiego w wykonaniu:

• Anna Budzyńska - sopran,
• Martyna Pastuszka - skrzypce, kierownictwo muzyczne.

Bilety w cenie 10 zł do nabycia w kasach muzeum oraz online na www.muzeumslaskie.pl