Gigablok! Największa oczyszczalnia ścieków w Katowicach ma swoją ścieżkę edukacyjną
To największa oczyszczalnia ścieków w Katowicach i równocześnie jeden z najnowocześniejszych tego typu obiektów w Polsce. Oczyszcza się tu nawet do 40 tys. metrów sześciennych ścieków z północnych dzielnic Katowic na dobę. Istnieje tu także ścieżka edukacyjna dla dzieci i młodzieży.
Jedna z najnowocześniejszych oczyszczalni ścieków w Polsce
Każdego dnia do oczyszczalni Gigablok w Katowicach trafiają ścieki z północnej części miasta - między innymi z dużych osiedli - Tysiąclecia i Witosa. Maksymalne możliwości oczyszczalni przewidują przepływ 40 tys. metrów sześciennych ścieków na dobę. Zwykle ilość ścieków jest o około połowę mniejsza, ale zdarza się, zwłaszcza w czasie ulewnych deszczów, że osiągane są tu wartości zbliżone do maksymalnych.
Obecnie istniejąca tu oczyszczalnia powstała w 2009 roku, jednak już wcześniej, w od lat 50. ubiegłego wieku, w tym samym miejscu były oczyszczane ścieki. Lokalizacja Gigabloku jest bowiem bardzo korzystna dla tego typu obiektu - oczyszczalnia znajduje się w jednym z najniżej położonych miejsc w mieście, co ułatwia grawitacyjny transport ścieków. We wspomnianym 2009 roku zakończyła się przebudowa infrastruktury, choć jak mówią przedstawiciele Katowickich Wodociągów, można mówić w tym przypadku o budowie zupełnie nowego obiektu.
Jedna z najnowszych oczyszczalni ścieków w Polsce nie tylko oczyszcza ścieki, przywracając używanej w Katowicach wodzie krystaliczną czystość, ale także stara się wykorzystywać uzyskiwane w procesie oczyszczania produkty uboczne. Tak dzieje się chociażby w przypadku odzyskiwanego w oczyszczalni piasku, który po uzdatnieniu do użycia, trafia np. na budowy. W specjalnych wysokich budynkach przeprowadza się także procesy fermentacyjne, w wyniku których powstaje biogaz, który pozwala zmniejszyć o blisko 1/3 wydatki na ogrzewanie budynków oczyszczalni.
Oczyszczalnia ścieków Gigablok w Katowicach. Jedna z najnowocześniejszych w Polsce
Ścieżka edukacyjna i budowanie świadomości społecznej
Pracownicy Gigabloku i Katowickich Wodociągów oprócz swojej codziennej pracy w czasie procesu technologicznego, starają się także przyczynić do edukacji i uświadamiania społeczeństwa w zakresie oczyszczania ścieków. W tym celu na terenie oczyszczalni w Katowicach powstała ścieżka edukacyjna, którą regularnie odwiedzają dzieci i młodzież ze szkół, ale także studenci politechniki. W trakcie spaceru ścieżką edukacyjną uczestnicy wycieczki dowiadują się jak przebiega proces oczyszczania ścieków i co ma na niego wpływ.
Odwiedzają nas zarówno uczniowie szkół podstawowych, jak i młodzież ze szkół średnich, czy studenci politechniki. W zależności od wieku uczestników zwiedzania dostosowujemy treści, które im przekazujemy. Dotyczą one funkcjonowania oczyszczalni, ale także uczą w sposób odpowiedni korzystać z sieci wodno-kanalizacyjnej. mówi portalowi WKATOWICACH.eu rzecznik Katowickich Wodociągów, Agnieszka Jaszkaniec
Ważnym elementem budowania świadomości społecznej jest pokazywanie skutków nieodpowiedzialnego korzystania z sieci wodno-kanalizacyjnej. Chodzi m.in. o wyrzucanie do studzienek kanalizacyjnych i domowych toalet odpadów, które nie powinny się w nich znaleźć, bo zdecydowanie utrudniają oczyszczanie ścieków. Pracownicy Gigabloku zwracają uwagę, że do toalet nie powinny trafiać resztki jedzenia, zwitki włosów, śmieci, niedopałki papierosów czy patyczki higieniczne.
O tym co trafia do oczyszczalni razem ze ściekami opowiadają dwa filmy edukacyjne, prezentowane zwiedzającym Gigablok dzieciom. Jeden z nich opowiada opartą na prawdziwych zdarzeniach historię psa, który wpadł do studzienki kanalizacyjnej i ze ściekami przypłynął do katowickiej oczyszczalni. Zwierzę w bardzo ciężkim stanie trafiło pod opiekę weterynarza i na szczęście wyszło ze zdarzenia cało i znalazło nowy dom.
Wycieczka ścieżką edukacyjną w oczyszczalni ścieków Gigablok w Katowicach
Ekologicznie i ekonomicznie
Jak zwracają uwagę pracownicy oczyszczalni, świadomość społeczna może wpłynąć nie tylko na efektywniejsze, ale i tańsze oczyszczanie ścieków. Jeśli do oczyszczalni trafia więcej zanieczyszczeń mechanicznych i śmieci, traktowanych jako odpady niebezpieczne, droższa jest ich późniejsza utylizacja. To oznacza, że ilość zanieczyszczeń przekłada się na cenę oczyszczania ścieków, za których odprowadzanie płacą sami mieszkańcy miasta. W prostym rachunku - im więcej zanieczyszczeń, tym droższe odprowadzanie metra sześciennego ścieków.
Wymiar ekonomiczny to tylko jeden z argumentów przemawiającym za świadomym korzystaniem z sieci kanalizacyjnej. Warto używać jej w odpowiedni sposób także ze względu na ochronę środowiska - segregując odpady i wyrzucając je do odpowiednich pojemników, umożliwiając ich recykling.