Kleszcze atakują. Jak się przed nimi chronić? [Wideo + zdjęcia]

Kacper Jurkiewicz
17.07.2024w Katowicach

Wyobraź sobie, że idziesz na spacer do parku, przechodzisz po łące lub przez trawy na osiedlowym podwórku. Gdy wrócisz do domu, coś może ci towarzyszyć. To kleszcz, o którego złapanie nie jest trudno. Ugryzienie kleszcza może powodować wiele powikłań. Jak się przed nimi chronić? O tym rozmawialiśmy z ekspertami.

kleszcz w próbówce

Kleszcze czyhają wszędzie. Jak się przed nimi chronić?

Gdy wychodzimy na spacer, warto po powrocie do domu dokładnie sprawdzić swoje ciało. Może okazać się, że złapaliśmy kleszcza. Nie jest o to trudno, bo mogą natrafić się wszędzie. Spotkamy je już nie tylko w lasach i parkach, jak wielu z nas się to wydaje, ale również blisko naszego domu, na ogródkach działkowych czy placach zabaw.

Kleszcze zwykle bytują na zwierzętach - na drobnych gryzoniach, na sarnowatych w lasach, ale człowiek wypiera je z naturalnego środowiska i często przenoszone mogą być na odległe rejony poprzez ptaki i przez inne zwierzęta, aż człowiek staje się niestety tą ofiarą, którą kleszcz musi spotkać na swojej drodze. Ssąc jej krew, kleszcz ma szanse przeżycia i rozmnożenia się. powiedział portalowi WKATOWICACH.eu, Śląski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny, dyrektor WSSE Katowice, dr n. med. Grzegorz Hudzik

Na co powinniśmy zwrócić uwagę? Przede wszystkim należy się odpowiednio ubrać np. w koszulkę w długi rękawek i długie spodnie. Warto zastosować na sobie różne preparaty, które odstraszają kleszcze. Najważniejsze jest jednak dokładne przejrzenie całej skóry po powrocie do domu. A, co jeśli pajęczak wbił się w naszą skórę?

Jeżeli damy radę sami usunąć tego kleszcza, to powinniśmy to zrobić przy pomocy pęsety bądź też tzw. kleszczych łapek. Trzeba takiego osobnika ująć tuż przy powierzchni skóry i delikatnym ruchem obrotowym usunąć go z niej. Im szybciej zadziałamy, im szybciej usuniemy tego kleszcza od momentu, kiedy nam się wbił w skórę, tym mniejsza ryzyko zakażenia, jeżeli kleszcz byłby nosicielem właśnie niebezpiecznych bakterii czy też wirusów. wyjaśnia Śląski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny

Warto pamiętać, że ukąszenie przez kleszcza nie boli. Oznacza to, że możemy nawet nie wiedzieć, kiedy do niego dojdzie. Kleszcz ma specjalną substancję, która znieczula naszą skórę. Dzięki temu często widzimy go, dopiero gdy już jest mocno napompowany krwią. Jeśli dojdzie do zakażenia, to pojawi się u nas rumień.

Rumień wędrujący to takie zaczerwienienie, które początkowo jest jedną plamką, następnie żywo czerwona obwódka poszerza się niczym balon na zewnątrz. To sygnał, że doszło do zakażenia i trzeba się leczyć. podkreśla dr n. med. Grzegorz Hudzik

Wiele osób zadaje sobie pytanie - czy łatwo możemy zarazić się chorobą, którą przenoszą kleszcze?

Wbrew pozorom nie jest to wcale takie łatwe, dlatego że nie każdy kleszcz jest zakażony. Po pierwsze, zakażonych kleszczy jest około kilku-kilkunastu procent. Po drugie, nie każde ukłucie przez kleszcza przynosi chorobę. Liczy się też to, jak długo kleszcz przebywa w skórze i jaka to jest forma kleszcza. Podsumowując, nie jest wcale tak łatwo się zakazić boreliozą, ale jest to choroba powszechna w Polsce. powiedział ordynator Oddziału Chorób Zakaźnych i Hepatologii Górnośląskiego Centrum Medycznego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, dr hab. n. med. Jerzy Jaroszewicz

Borelioza

Borelioza to choroba bakteryjna. Bakterie przenoszą kleszcze swoją śliną. Pozostaje początkowo w skórze, tam się namnaża, później może rozsiewać do narządów takich jak np. układ nerwowy, stawy, a nawet - chociaż rzadziej - serce. Jeśli jej nie leczymy, może się rozsiewać.

Powikłanie to jest bardzo trudny temat, dlatego, że moim zdaniem borelioza jest chorobą dosyć łagodną. Oczywiście nie zawsze, bo jeżeli dotyczy układu nerwowego, czyli mózgu czy opon mózgowo-rdzeniowych, no to może mieć ciężkie przebiegi. Natomiast w przypadku postaci stawowych czy skórnych, to żeby doszło do powikłań, to ona musi trwać wiele lat nierozpoznana. Jeżeli ją w miarę sprawnie rozpoznamy i w miarę sprawnie podamy antybiotyk, to nie powinno być powikłań tej choroby. mówi dr hab. n. med. Jerzy Jaroszewicz

Do końca czerwca w województwie śląskim Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Katowicach znała 1318 przypadków zachorowań na boreliozę w tym roku. W 2023 roku było to 3388 przypadków, a w 2022 roku 2132 przypadków. W Katowicach do końca czerwca 2024 roku wykryto 81 przypadków, w 2023 roku było ich 249, a w 2022 roku mniej, bo 76.

Kleszczowe zapalenie mózgu

Inną i groźniejszą chorobą, o której mówi się mniej, jest kleszczowe zapalenie mózgu.

Jest to choroba wirusowa, która częściej prowadzi do poważnych powikłań, np. do niedowładów czy porażeń. Może prowadzić do utraty przytomności czy ciężkich przebiegów zapaleń mózgu. Ta choroba wirusowa pojawia się troszeczkę szybciej niż borelioza i ma przebieg dynamiczny. Co ważne, wobec niej jest możliwość szczepienia. podkreśla dr hab. n. med. Jerzy Jaroszewicz

W przypadku ukłucia przez kleszcza i wystąpienia później takich objawów jak gorączka, bóle głowy, nudności, wymioty, zawroty głowy - warto skontaktować się z lekarzem. dodaje

Na szczęście w tym roku wojewódzki sanepid nie ma jeszcze odnotowanych przypadków tej choroby. W ubiegłym roku było ich 18 (w tym 2 w Katowicach), a w 2022 roku tylko 4.

Edukacja kleszczowa od najmłodszych lat

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Katowicach od lat prowadzi kampanie, podczas której odwiedza dzieci w przedszkolach i szkołach, ucząc ich o kleszczach i odpowiednim zachowaniu. To bardzo ważne, by cenne informacje przekazywać od najmłodszych lat.

Zajęcia prowadzone są w przystępnej formie, a dla najmłodszych przygotowano także specjalne materiały np. kleszczowe kolorowanki z ważnymi informacjami o tych niebezpiecznych pajęczakach.

To jak w przysłowiu: czego Jaś się nie nauczy, tego Jan nie będzie umiał. Jaś musi być więc poinformowany o tym, co w otaczającym go pięknym świecie na niego czyha i w jaki sposób powinien sobie radzić z tym problemem. To są choroby, które wpływają na nasze zdrowie, na nasze społeczeństwo. Młode pokolenie musi wiedzieć, że nie należy się bać kleszczy, a należy rozsądnie podchodzić do ich zwalczania. Dzieciaki kapitalnie wiedzą, jak przebiega choroba i często instruują nawet dorosłych, jak należy postępować w jej przypadku. Chyba na tym właśnie nam zależało. opowiada dyrektor WSSE Katowice

14 zdjęć

Kleszcze w natarciu. Na co musisz uważać?

Zobacz także

Jak często i ile kawy piją kobiety w ciąży? Zobaczcie wyniki badań absolwentki SUM
Jak często i ile kawy piją kobiety w ciąży? Zobaczcie wyniki badań absolwentki SUM
w Katowicach

Jak często i ile kawy piją kobiety w ciąży? Zobaczcie wyniki badań absolwentki SUM

Studenci SUM Katowice dali czadu! Najpierw egzamin w niesamowitych strojach, a później belgijka [Zdjęcia + wideo]
Studenci SUM Katowice dali czadu! Najpierw egzamin w niesamowitych strojach, a później belgijka [Zdjęcia + wideo]
w Katowicach

Studenci SUM Katowice dali czadu! Najpierw egzamin w niesamowitych strojach, a później belgijka [Zdjęcia + wideo]

Uwaga na kleszcze! Zakażone kleszcze mogą przenieść na człowieka m.in. boreliozę
Uwaga na kleszcze! Zakażone kleszcze mogą przenieść na człowieka m.in. boreliozę
w Katowicach

Uwaga na kleszcze! Zakażone kleszcze mogą przenieść na człowieka m.in. boreliozę

Uwaga na kleszcze! Jak się przed nimi uchronić i jak bezpiecznie usunąć kleszcza?
Uwaga na kleszcze! Jak się przed nimi uchronić i jak bezpiecznie usunąć kleszcza?
w Katowicach

Uwaga na kleszcze! Jak się przed nimi uchronić i jak bezpiecznie usunąć kleszcza?

Żółty fiat podbija Katowice, a za kółkiem prof. Wylęgała!
Wideo
WIDEO Z Katowic

Żółty fiat podbija Katowice, a za kółkiem prof. Wylęgała!

Kleszcze w natarciu. Na co musisz uważać?
Wideo
WIDEO Z Katowic

Kleszcze w natarciu. Na co musisz uważać?

do góry