Muzeum Śląskie w Katowicach - wydarzenia w grudniu 2024. Barbórka, performans teatralny, wideoopera i ciekawe spotkania
Performans teatralny, wideoopera z recenzją w The Guardian, spotkania z interesującymi gośćmi m.in. pierwszą Polką z Koroną Himalajów i Karakorum, spotkanie z Archeologią, wernisaż nowej wystawy z udziałem gości z Japonii oraz Barbórka i Mikołaj dla rodzin z dziećmi – Muzeum Śląskie planuje na grudzień mnóstwo wydarzeń!
Wydarzenia w Muzeum Śląskim w Katowicach - grudzień 2024
BARBÓRKA
Środa, 4.12 / godz. 17:30 / „Poszukiwacze św. Barbary”.
4 grudnia w Barbórkę, Muzeum Śląskie zaprasza rodziny z dziećmi oraz dzieci starsze do udziału w zabawie „Poszukiwacze św. Barbary”. Kiedyś na terenie Muzeum Śląskiego znajdowała się kopalnia węgla kamiennego. Tu, gdzie obecnie znajdują się galerie Muzeum Śląskiego, kiedyś pracowali górnicy, nad którymi czuwała ich patronka, czyli św. Barbara. Czy w muzeum odnajdziemy jej wizerunki? Jeśli ktoś znajdzie wizerunek św. Barbary będzie mógł zrobić sobie z nim selfie, a następnie umieścić go w social mediach. Na poszukiwaczy będą czekały drobne upominki oraz zabawa plastyczna.
SPOTKANIA Z ARCHEOLOGIĄ
Czwartek, 5.12 / godz. 18:00 / sala A, poziom -3.
„Historia karpia na polskich stołach. Dlaczego jest tak popularny?”.
To kolejne spotkanie z ulubionego cyklu dla miłośników Archeologii. Karp to nasza ryba wigilijna, jednak najdawniejsze polskie wigilie nie obfitowały w dania z tej ryby. Karpi nie hodowano w stawach, nie było ich też w jeziorach. Sprowadzono je z Europy, w średniowieczu były potrawą mnichów i ówczesnych elit. Minęły stulecia zanim karp trafił na świąteczne stoły niemal wszystkich rodzin. Kiedy i kto pierwszy zjadł go w Polsce, dlaczego był pierwszą rybą hodowlaną, czy tylko cystersi przyczynili się do jego upowszechnienia? Te i inne ciekawe sekrety karpia wigilijnego zostaną wyjawione podczas wykładu prof. dr hab. inż. Daniela Makowieckiego z Instytutu Archeologii, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
- Bilety w cenie 1 zł do nabycia przed wykładem przy wejściu na salę A na poziomie -3.
NOWA WYSTAWA I KONCERT
Czwartek, 5.12 / godz. 17:30 / „Toshihiro Hamano, Beauty of Japan – Tradition and Modernity”.
- 17:30 – artystyczna część wernisażu – koncert Bartek Wąsik gra Sakamoto.
- 18:15 – oficjalna część wernisażu i zwiedzanie wystawy.
Muzeum Śląskie w Katowicach oraz Akademię Sztuk Pięknych w Katowicach zapraszają na wyjątkową wystawę „Toshihiro Hamano. Beauty of Japan – Tradition and Modernity”, która stanowi głęboko refleksyjną podróż do świata japońskiej estetyki wabi-sabi i filozofii zen. Toshihiro Hamano, wybitny japoński artysta, mistrz prostoty i kontemplacji, prezentuje dzieła inspirowane duchem Tai-an – najstarszej zachowanej herbaciarni w Japonii, która stała się symbolem filozofii wabi-sabi, celebrującej piękno prostoty, niedoskonałości i przemijania.
Ekspozycja łączy tradycję japońską z nowoczesnym podejściem do sztuki, odkrywając harmonię między pustką (mu) a światłem (hikari). Prace Hamano zapraszają do refleksji nad istotą przemijania, zachęcając do zatrzymania się w biegu współczesnego świata. „Twórczość Toshihiro Hamano przypomina nam, że pustka nie jest brakiem, lecz przestrzenią pełną potencjału”. podkreśla kuratorka wystawy, dr hab. Sybilla Skałuba, prof. ASP
Wernisaż odbędzie się w czwartek, 5 grudnia o godz. 17:30 i uświetni go koncert Bartka Wąsika, dedykowany zmarłemu w 2023 roku kompozytorowi Ryuichiemu Sakamoto. Artysta wykona utwory, które łączą wielowymiarowość fortepianu z różnorodnością gatunkową charakterystyczną dla twórczości Sakamoto, zdobywcy Oscara i autora muzyki filmowej do takich obrazów jak: „Ostatni cesarz”, „Pod osłoną nieba”, „Mały Budda” czy „Zjawa”.
W piątek, 6 grudnia o godz. 10:30 odbędzie się oprowadzanie z Takayuki Nagai. Takayuki Nagai, bliski współpracownik Hamano, którego 45-letnia współpraca z artystą jest wyrazem głębokiego szacunku i lojalności. Nagai, artysta i sekretarz generalny Hamano Art Foundation, podzieli się unikalnym spojrzeniem na twórczość Hamano i jej kontekst kulturowy.
Toshihiro Hamano, urodzony w 1937 roku, to mistrz grafiki, malarstwa i rzeźby, który łączy filozofię zen z nowoczesnym wyrazem artystycznym. Laureat licznych nagród, w tym Grand Prix d’Honneur Międzynarodowego Triennale Grafiki w Krakowie oraz uhonorowany przez UNESCO, zyskał międzynarodowe uznanie. Jego bliska relacja z Polską zaowocowała przyznaniem mu tytułu Profesora Honorowego ASP w Katowicach w 2028 roku.
Kuratorzy wystawy: Sybilla Skałuba, Artur Masternak.
Czas trwania wystawy: 6.12.2024 - 9.03.2025.
MIKOŁAJ I OPROWADZANIA
Piątek, 6.12 / godz. 17:30 / Koncert Orkiestry Dętej „Katowice” + Byzuch u Mikołaja.
- 17:30-18:00 - koncert Orkiestry Dętej „Katowice”
- 18:00-19:00 - „Byzuch u św. Mikołaja”
Występ Orkiestry Dętej „Katowice” będzie wstępem do wydarzenia, wprowadzając uczestników w świąteczny klimat. Repertuar, inspirowany zarówno tradycją, jak i współczesnością, nada spotkaniu wyjątkowego charakteru.
Po koncercie odbędzie się oprowadzanie tematyczne, które przeniesie uczestników w świat tradycji mikołajkowej. Podczas byzuchu, czyli swobodnej, pełnej ciekawostek rozmowy o dawnych zwyczajach, będzie można dowiedzieć się, skąd pochodzi zwyczaj obdarowywania prezentami, jak wyglądały mikołajkowe obrzędy na Śląsku i w innych częściach Europy, a także jak zmieniały się one na przestrzeni lat.
Osoby biorące udział w wydarzeniu, spotkanie, poziom -2, hol kasowy.
Piątek, 6.12 / godz. 17:30 / Koncert Orkiestry Dętej „Katowice” + „Janina, Henryk, Anna. Ludzie i porcelana”.
- 17:30-18:00, koncert Orkiestry Dętej „Katowice”
- 18:00-19:00, oprowadzanie kuratorskie po wystawie „Janina, Henryk, Anna. Ludzie i porcelana”
Występ Orkiestry Dętej „Katowice” będzie wstępem do wydarzenia, wprowadzając uczestników w świąteczny klimat. Repertuar, inspirowany zarówno tradycją, jak i współczesnością, nada spotkaniu wyjątkowego charakteru.
Po koncercie uczestnicy będą mogli zwiedzić wystawę „Janina, Henryk, Anna. Ludzie i porcelana” w ramach oprowadzania kuratorskiego. Ekspozycja prezentuje bogatą kolekcję porcelany produkowanej w Katowicach, od codziennych naczyń po ozdobne figurki. To także opowieść o ludziach, którzy tworzyli te wyjątkowe przedmioty, łącząc funkcjonalność z artystycznym pięknem. Być może niektóre z eksponatów przypomną uczestnikom przedmioty znane z ich własnych domów.
Osoby biorące udział w wydarzeniu, spotkanie, poziom -2, hol kasowy.
PERFORMANS TEATRALNY
Sobota, 7.12 / godz. 17:00 / THE BORDER / GRANICA.
Performans Studia WACHOWICZ/FRET.
Performans, który przekracza granice, zbliżając do siebie obce światy.
„T H E B O R D E R / G R A N I C A” performans o tworzeniu nowego, intymnego języka, który pozwala na komunikację między [Nie]Obecnymi, przy jednoczesnym porzuceniu „drutu kolczastego” jako bariery. Początkowo projekt miał być dokumentem o Antoninie Romanovej, jednak wojna uniemożliwiła jej udział w projekcie. Zmiana kierunku artystycznego doprowadziła do zaproszenia Oleny Matoshniuk – malarki wspierającej ukraińskie artystki mieszkające w Polsce – do współpracy. Performans zyskał swoją ostateczną formę podczas prezentacji na Festiwalu Fringe w Edynburgu, gdzie zdobył główną nagrodę The Scotsman’s Fringe First 2024 oraz nominację do The Brighton Fringe Excellence Award.
T H E B O R D E R / G R A N I C A to spektakl, który balansuje na granicy rytuału, obrzędu i performansu. W swoim przekazie staje się obrzędem przejścia, który „odbiera i nadaje” równocześnie. To doświadczenie, w którym czas przestaje mieć tradycyjny wymiar, stając się ruchomym obrazem wieczności.
Współpraca z Jarosławem Fretem i Studio WACHOWICZ/FRET, jak również historia Antoniny Romanovej, stały się inspiracją do stworzenia przestrzeni, w której artyści dają głos tym, których głos wciąż jest zawieszony, na granicy wykluczenia i zapomnienia. To przedstawienie, które ma na celu uwolnienie potencjału niewysłuchanych, często marginalizowanych osób.
Dla widzów 18+, zawiera sceny nagości.
- Pomysł: Monika Wachowicz.
- Współpraca: Jarosław Fret.
- Wykonanie: Antonina Romanova i Monika Wachowicz.
- Teksty: Antonina Romanova i Monika Wachowicz.
- Aranżacja przestrzeni: Jarosław Fret i Monika Wachowicz.
- Montaż wideo: Maciej Mądry, Jarosław Siejkowski.
- Czas trwania: ok. 40 minut.
- Produkcja: Instytut im. Jerzego Grotowskiego i Monika Wachowicz Studio Ciała i Emocji.
Podczas performansu są wykorzystywane fragmenty zapisu wideo działań Antoniny Romanovej, odbywających się w ramach projektu „Tekst”.
Wydarzenie jest realizowane w ramach ogólnopolskiego projektu Perform[ing] Poland Instytutu im. Jerzego Grotowskiego, więcej informacji: TUTAJ.
SPOTKANIE WOKÓŁ ALBUMU ZDJĘĆ WANDY RUTKIEWICZ
Niedziela, 15.12 / godz. 18:00 / Sztuka czytania: Góry. Marzenia. Wanda Rutkiewicz.
Promocja publikacji powystawowej: „Spojrzenie z góry. Archiwum Wandy Rutkiewicz”.
Wyjątkowe wydarzenie promujące publikację powystawową „Spojrzenie z góry. Archiwum Wandy Rutkiewicz”. Wystawa i wydarzenia zgromadziły dotąd łącznie 47 tys zainteresowanych. Spotkanie będzie miało formę rozmowy wokół treści uniwersalnych, w życiu i w górach z kobiecej perspektywy, czym jest droga na szczyt, jak ważna jest podróż w głąb siebie, innych kultur i ludzi.
Gośćmi spotkania będą:
Dorota Rasińska-Samoćko – himalaistka, prawniczka i dyplomatka. Pierwsza Polka, która zdobyła Koronę Himalajów i Karakorum w rekordowym czasie trzech lat. Pseudonim „Speed Lady” mówi sam za siebie – jej osiągnięcia to połączenie determinacji, odwagi i wyjątkowych umiejętności.
Daria Sieracka – założycielka Fundacji Wandalistki, działaczka na rzecz aktywizacji kobiet w górach, propagatorka wspinaczki i autorka projektu „Kobieta Górom”. Jej działalność inspiruje kolejne pokolenia kobiet do sięgania po swoje marzenia, niezależnie od przeszkód.
Spotkanie poprowadzi Daniel Wahl – kulturoznawca, przewodnik tatrzański i taternik, od lat zaangażowany w działania na styku kultury i natury, miłośnik gór i odkrywca ich symbolicznego wymiaru.
Wydarzenie jest doskonałą okazją, by przyjrzeć się bliżej życiu i twórczości Wandy Rutkiewicz oraz zainspirować się historiami kobiet, które nie boją się sięgać wysoko – dosłownie i w przenośni. Album jest efektem wystawy poświęconej jednej z najwybitniejszych postaci światowego himalaizmu, prezentującej nie tylko jej osiągnięcia, ale także niepublikowane dotąd materiały z jej bogatego archiwum. Zdjęcia z wystawy autorstwa Wandy Rutkiewicz były także prezentowane podczas pokazu premierowego filmu „Ostatnia wyprawa” w reż. Elizy Kuberskiej w kinie Iluzjon w dniu 18.10.2024 r.
Podczas spotkania w Bibliotece Muzeum Śląskiego premierowa publikacja będzie dostępna w promocyjnej cenie!
MUZYCZNE POPOŁUDNIA W MUZEUM ŚLĄSKIM
Niedziela, 15.12 / godz. 18:00 / aula.
Wideoopera i dźwięki współczesne – Artur Zagajewski, Fausto Romitelli.
Wyjątkowy koncert, w którym dźwięk, obraz i emocje współczesnej muzyki spotkają się w unikalnej formie. W programie znajdują się dwa fascynujące utwory, które łączą najnowsze technologie muzyczne, rockowe inspiracje oraz głęboką refleksję nad ludzką egzystencją.
Program:
- Artur Zagajewski: Tired with all these, for restful death I cry.
Zainspirowany Sonetem LXVI Williama Szekspira, utwór Artura Zagajewskiego to muzyczny obraz wyrażający pragnienie ucieczki od znużenia i codzienności. "W śmierć jak w sen odejść pragnę, znużony tym wszystkim" – te słowa Szekspira stają się fundamentem kompozycji, która wciąga widza w przestrzeń pełną melancholii. Wideo autorstwa Grzegorza Marta, ukazujące szare i przygnębiające obrazy polskich osiedli z wielkiej płyty, doskonale dopełnia tę muzyczną refleksję, tworząc atmosferę przygnębienia i tęsknoty za odpoczynkiem w śmierci.
- Fausto Romitelli: An Index of Metals (wideoopera).
"An Index of Metals" to jedno z najważniejszych dzieł muzycznych XXI wieku, które zyskuje na aktualności dzięki swojej unikalnej fuzji elektroniki, rocka i muzyki klasycznej. Kompozytor Fausto Romitelli, uznawany za geniusza współczesnej muzyki, łączy w tym dziele nowatorską technologię dźwiękową z głęboką refleksją artystyczną. Zafascynowany brzmieniami rocka i elektroniki, Romitelli stworzył wideooperę, która zanurza słuchaczy w przestrzeni dźwiękowych eksperymentów.
Dzieło to składa się z trzech głównych elementów: sopran solo (Agata Zubel), amplifikowanych instrumentów (smyczkowych i dętych), fortepianu preparowanego oraz elektronicznych intermezzów. Wszystko to wzbogacone jest wizualną warstwą stworzona przez Paolo Pachiniego, z wyświetlaniem na trzech ekranach, co daje widzowi poczucie głębokiej immersji w przestrzeni dźwięku i obrazu.
Warstwa elektroniczno-akustyczna tej wideoopery przenosi widza przez różne stany przestrzeni, czasu i ducha, a utwór staje się niezapomnianą podróżą dźwiękową.