Przyjaźń katowicko-węgierska doceniona. Prezydent Katowic odebrał Krzyż Kawalerski Orderu Węgierskiego

Przyjaźń katowicko-węgierska doceniona

Od lat współpracujemy jako miasto z Miskolcem, naszym miastem partnerskim, zarówno bilateralnie, jak i w ramach miast partnerskich Grupy Wyszehradzkiej (Katowice-Koszyce-Miszkolc-Ostrawa). Polaków i Węgrów łączy przyjaźń, historia, braterstwo, a przede wszystkim solidarność, w szczególności w trudnych historycznie czasach dla naszych krajów. Przypomina o tym m.in. tablica na pl. dra Rostka w Katowicach, którą ufundowała strona węgierska w ramach podziękowań za dar krwi katowiczan podczas zrywu narodowościowego w 1956r. Patrząc na teraźniejszość, poza tymi wszystkimi aspektami, łączy nas wiele inicjatyw, jak turnieje szachowe, czy też „Dzień Węgierski w Katowicach”.

mówi prezydent Katowic, Marcin Krupa

Dziękuję za wyróżnienie. Przyjmuję je jako uznanie dla działań, które jako prezydent Katowic realizuję na rzecz współpracy Katowic i Węgier.

dodał prezydent Katowic

Krzyż Kawalerski Orderu Węgierskiego przyznawany jest samorządowcom, dyrektorom instytucji kultury w Polsce, artystom, historykom. Uhonorowani zostali nią m.in. dyrektor Łazienek Królewskich, prezes IPN, marszałek województwa świętokrzyskiego, czy też Robert Makłowicz. Teraz do tego grona dołączył prezydent Katowic.

Historia katowicko-węgierskich kontaktów

Historia stosunków katowicko-węgierskich sięga wielu lat wstecz. Jeszcze przed wojną katowiccy harcerze blisko współpracowali ze swymi węgierskimi kolegami, a miasto podarowało Budapesztowi szybowiec. W czasach drugiej wojny światowej Henryk Sławik wraz ze swym węgierskim przyjacielem - Józsefem Antallem zorganizował na Węgrzech system pomocy dla Polaków i Żydów, ratując niejedno ludzkie życie, a mieszkańcy niewielkich Murcek (obecnie dzielnicy Katowic) z godnością pogrzebali rozstrzelanych przez czerwonoarmistów żołnierzy węgierskich w bezimiennej mogile. Później przez lata roztoczyli nad grobem potajemną opiekę.

Istotnym krokiem w relacjach były lata 70., kiedy to usankcjonowano przez władze Katowic i Miszkolca kontakty bilateralne. Oparte były one początkowo na wymianie młodzieży i organizowaniu wydarzeń sportowych. Partnerstwo obydwu miast wzbogaciło się po ustrojowej transformacji o spotkania naukowe i kulturalne. Wzajemne koncerty muzyczne, wystawy plastyczne, konferencje naukowe stały się codziennością. W Miszkolcu jedną z ulic nazwano Katowicką, a w stolicy Górnego Śląska skwer przy ul. Sokolskiej - Placem Przyjaciół z Miszkolca.

Postacie Henryka Sławika i Józsefa Antalla Seniora - bohaterów trzech narodów: polskiego, węgierskiego i żydowskiego, Mikołaja Beljunga - legendy polskiego podziemia okupacyjnego na Śląsku czy też Feliksa Netza - pisarza, poety, redaktora miesięcznika Śląsk i przede wszystkim wybitnego tłumacza twórczości Sándora Máraia, na trwałe weszły do historii polsko-węgierskiego braterstwa.

Od 2010 roku, kiedy to prezydent RP Lech Kaczyński pośmiertnie odznaczył Henryka Sławika Orderem Orła Białego a Józsefa Antalla Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski, organizowany jest cyklicznie Dzień Węgierski w Katowicach. W ramach niego w mieście odbywają się spotkania polskich i węgierskich historyków na Uniwersytecie Śląskim, organizowany jest koncert „Polacy Węgrom” w auli Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego oraz Szachowy Turniej Przyjaźni Polsko-Węgierskiej w katowickim Spodku i Międzynarodowym Centrum Kongresowym.

W 2015 r. podczas międzypaństwowego Dnia Przyjaźni Polsko-Węgierskiej ówczesny Prezydent Węgier Janos Ader i Bronisław Komorowski odsłonili w Katowicach, przy Międzynarodowym Centrum Kongresowym pomnik Henryka Sławika i Józefa Antalla Seniora. MCK ma też adres Plac Sławika i Antala 1.

W stolicy województwa śląskiego działa Katowickie Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Węgierskiej im. Henryka Sławika i Józsefa Antalla, które jest współorganizatorem Dnia węgierskiego w Katowicach.