Tak wygląda od środka Areszt Śledczy w Katowicach. Tutaj wykonano wyrok na "Wampirze z Zagłębia" [Zdjęcia]
Tego miejsca lepiej w rzeczywistości od środka nie oglądać. W ramach cyklu #TwojeKatowice postanowiliśmy pokazać Wam, jak wygląda Areszt Śledczy w Katowicach. To historyczny obiekt, który powstał w 1878 roku. Jakie historie skrywa?
Areszt Śledczy w Katowicach
Areszt Śledczy w Katowicach jako kompleks architektoniczny powstał w roku 1878, jako tzw. koza miejska, na bazie której zbudowano około 1891 r. Królewskie Więzienie Pruskie.
W związku z odzyskaniem przez Polskę 15 czerwca 1922 roku Górnego Śląska, Ministerstwo Sprawiedliwości przejęło zarząd więzienia w listopadzie 1922 roku i do roku 1939 jednostka pozostawała pod zarządem władz II Rzeczpospolitej. 4 września 1939 r. więzienie zostało zajęte przez Niemców.
Katowickie więzienie odegrało znaczącą rolę w hitlerowskiej polityce eksterminacyjnej prowadzonej w prowincji górnośląskiej – zostało tutaj zgilotynowanych 552 więźniów w 94 egzekucjach (liczba zgonów udokumentowanych).
mówi nam rzecznik prasowy katowickiego aresztu, ppor. dr Daria Czajka
Po wojnie jednostki więzienne przejmowali funkcjonariusze Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego od „towarzyszy" radzieckich. Nie jest znana statystyka ofiar katowickiego aresztu tego okresu. Na murze przy bramie wejściowej umieszczona została tablica z napisem upamiętniającym członków organizacji niepodległościowych, którzy zginęli za murami więzienia.
Warto odnotować, że z dziejami katowickiego aresztu wiążą się biografie m.in. ks. Jana Machy, błogosławionego Kościoła Katolickiego (który 3 grudnia 1942 r. poniósł śmierć w katowickim więzieniu przez ścięcie gilotyną za działalność konspiracyjną) oraz ks. Franciszka Blachnickiego, Sługi Bożego (który w 1942 roku usłyszał wyrok śmierci przez ścięcie gilotyną m.in. także za działalność konspiracyjną; w oczekiwaniu na jego wykonanie w katowickim więzieniu doświadczył nawrócenia). Ich pamięć jest odpowiednio kultywowana przez tutejszą jednostkę, a ich historie są prezentowane podczas realizowanych na terenie Aresztu Śledczego w Katowicach zajęć z zakresu edukacji historycznej dla młodzieży. Również z dziejami katowickiego aresztu związane są losy mniej chwalebnych postaci, jak np. słynnego "Wampira z Zagłębia".
Od początku lat 90-tych XX wieku jednostkę charakteryzuje praworządne i humanitarne wykonywanie tymczasowego aresztowania i kary pozbawienia wolności.
Zgodnie z zarządzeniem Ministra Sprawiedliwości w sprawie określenia przeznaczenia zakładów karnych Areszt Śledczy w Katowicach przeznaczony jest dla tymczasowo aresztowanych mężczyzn i kobiet, ponadto w jednostce funkcjonują oddziały:
- zakładu karnego dla kobiet typu półotwartego dla odbywających karę po raz pierwszy i recydywistek penitencjarnych,
- typu zamkniętego dla odbywających karę po raz pierwszy, recydywistek penitencjarnych i osadzonych młodocianych.
Pojemność jednostki wynosi 433 miejsca. W Areszcie Śledczym w Katowicach funkcjonuje ponadto Ośrodek Diagnostyczny. Areszt Śledczy w Katowicach liczy 169 funkcjonariuszy oraz 5 pracowników cywilnych.
dodaje ppor. dr Daria Czajka
W ramach prowadzonej działalności resocjalizacyjnej Areszt Śledczy w Katowicach współpracuje z licznymi instytucjami oraz organizacjami społecznymi.
Jednym z priorytetów Aresztu Śledczego w Katowicach pozostaje zatrudnienie skazanych oraz realizacja programu „Praca dla więźniów". Osadzeni zatrudniani są zarówno odpłatnie jak i nieodpłatnie, świadczą pracę m.in. na rzecz prywatnych firm oraz Szpitala Miejskiego w Katowicach. Poprzez zatrudnienie osadzonych wypracowywane są u nich cechy, które pozwalają odnaleźć właściwą drogę po opuszczeniu aresztu.
przekonuje Czajka
W jednostce prowadzi się również wiele programów sprzyjających przygotowaniu do readaptacji społecznej. Ponadto realizowany jest program, wraz z katowickim oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej, który ułatwia młodzieży naukę historii w miejscach, które ją tworzyły, a jednocześnie jest doskonałą profilaktyką prowadzoną wśród odwiedzających areszt uczniów.
Katowicki areszt odwiedzają również uczniowie szkół średnich oraz funkcjonariusze Służby Więziennej, którzy prowadzą w murach więziennych zajęcia dla nastolatków w ramach programu „W służbie prawu" związanego z prewencją przestępstw wśród młodzieży oraz programu edukacji proobronnej „W służbie ojczyźnie".