„To wielka szansa dla Katowic!”. Debata o Europejskim Mieście Nauki za nami [Zdjęcia]

Debata o mieście nauki

Katowice to Europejskie Miasto Nauki 2024. To pierwszy raz w historii, kiedy miasto z Europy Środkowo-Wschodniej zostało uhonorowanym tytułem Europejskiego Miasta Nauki. Prestiżowe wyróżnienie wcześniej otrzymały: Sztokholm, Monachium, Barcelona, Turyn, Dublin, Kopenhaga, Manchester, Tuluza, Triest i Lejda. Przyznanie tytułu oznacza, że w 2024 r. do Katowic przyjadą największe autorytety świata nauki.

Jak będzie wyglądał ten ważny dla miasta rok? Co oznacza ten tytuł? Jaki wpływ na miasto i mieszkańców będą mieć 365 dni w Europejskim Mieście Nauki? To tylko niektóre z kwestii, jakie poruszono w trakcie poniedziałkowej debaty. Rozmawiano także o szansach i możliwościach, jakie otwiera konsorcjum katowickich uczelni wyższych, które funkcjonuje w mieście od ponad roku. Zastanawiano się jak jeszcze można zacieśnić współpracę międzyuczelnianą, jak integrować studentów i wykładowców, i jak – w różnorodności – wzajemnie się przenikać. Wszyscy rozmówcy byli zgodni, że Katowice są pełne instytucji naukowych, które wiele ludzi mija na co dzień, nie zdając sobie z tego sprawy. Nie zabrakło także tematu demografii oraz liczby ludności w miastach, szczególnie osób młodych, kończących studia. Wszyscy uczestnicy debaty poparli także tezę, że przyznanie Europejskiego Miasta Nauki to wielka szansa dla Katowic, jak i całego regionu; szansa na zerwanie ze stereotypowym wizerunkiem miasta ciężkiego przemysłu; szansa na przyciągnięcie do miasta nauki nowych studentów.

Uczestnicy debaty

Prelegenci, którzy wzięli udział w dyskusji, wywodzą się ze środowisk uczelnianych. Choć na co dzień pracują w różnych uczelniach, łączy ich nauka. W dyskusji udział wzięli:

• prof. dr hab. Tomasz Pietrzykowski, prorektor Uniwersytetu Śląskiego ds. współpracy międzynarodowej i krajowej.

Katowice są w pewnym sensie wypełnione instytucjami naukowymi, z czego sobie mało kto zdaje sprawę. Chcielibyśmy to symbolicznie uświadomić, że mijamy takie miejsca codziennie, żyjemy obok tego, funkcjonując w dwóch różnych światach. Ci, którzy tam prowadzą swoje badania i kształcenie oraz cała reszta, z trudem nadążająca za osiągnięciami naukowymi. Trzeba uświadomić sobie i ludziom, jak dużo, i jak silnie jesteśmy tutaj obecni, żeby wpisać się na mapę umysłową, mentalną mieszkańców zarówno Katowic i naszego regionu, ale i całej Polski czy Europy.

Katowice to nie tylko przykład transformacji, to nie miasto znane tylko ze Spodka, ale oprócz tego wszystkiego liczący się, mający wysoko sięgające ambicje ośrodek naukowy. Do tej pory można było policzyć na palcach jednej ręki wspólne projekty naszych uczelni. Europejskie Miasto Nauki jest więc szansą, aby te międzyuczelniane środowiska się wzajemnie dostrzegły i potrafiły zrobić użytek z naszej różnorodności i wzajemnego przenikania się. mówił na debacie prof. dr hab. Tomasz Pietrzykowski

• dr hab. Małgorzata Myśliwiec, prof. UŚ, pełnomocnik ds. współpracy międzynarodowej na Wydziale Nauk Społecznych.

To pierwszy raz, kiedy taki tytuł przyznawany jest miastu z Europy Środkowej, co jest niezwykłym wyróżnieniem. Myślę, że możemy być bardzo dumni, że to właśnie Katowice spośród tylu ważnych i dynamicznie rozwijających się miast w naszym regionie taką szansę otrzymały. Wcześniej taki tytuł otrzymało miasto Triest, czyli jeden z naszych najważniejszych partnerów w ramach akademickiego konsorcjum. To szczególne miejsce na mapie Europy, miejsce, gdzie jest największe zagęszczenie naukowców. W związku z tym, że jego położenie jest peryferyjne, na granicy ze Słowenią, nigdy nie lokowano tam przemysłu, inaczej niż tutaj na Śląsku i Zagłębiu. W związku z tym w Trieście to właśnie nauka jest najważniejszym przemysłem.

Publiczne uczelnie działające w naszym mieście postanowiły wspólnie podejść do tego zadania, do tego bezprecedensowego wydarzenia. Cały czas zastanawiamy się dlaczego polskie uczelnie są tak daleko w rankingach międzynarodowych, dlaczego nasz potencjał nie jest widoczny na tyle, na ile być powinien. Mam nadzieję, że tytuł Europejskiego Miasta Nauki pomoże pokazać Katowice na arenie europejskiej, ale pozwoli także pokazać potencjał naszych wszystkich publicznych uczelni. zauważyła prof UŚ, dr hab. Małgorzata Myśliwiec

• dr Tomasz Słupik, politolog z Uniwersytetu Śląskiego.

Kiedy 30 lat temu wstępowałem w mury Uniwersytetu Śląskiego nie spodziewałem się, że Katowice otrzymają tytuł Europejskiego Miasta Nauki. Dostaliśmy wielką szansę, jesteśmy na to przygotowani.  Zdecydowanie jesteśmy, jako miasto, na wysokim poziomie nauczania. Patrząc na współczesną filozofię nauki, przekraczanie różnych dyscyplin naukowych to jest coś zupełnie normalnego. Już starożytni Grecy dostrzegli, że uczenie się matematyki, plastyki i filozofii nie utrudnia, a wręcz rozwija człowieka i wzbudza w nim kreatywność.

Śląsk w pewnym sensie wymyśla się na nowo. Katowice wciąż są postrzegane stereotypowo i są szanse, by ten wizerunek odmienić. Nie chciałbym, abyśmy stali się zapleczem przemysłowym i usługowym dla Europy, dlatego musimy poszukać naszego źródła kreatywności. I rzeczywiście, to zadziwiające, jak blisko obok siebie są te wszystkie instytucje naukowe, jak często je mijamy. To wielka szansa dla Katowic i duży przełom.

podkreślił dr Tomasz Słupik

• prof. dr hab. inż. Jacek Szołtysek, kierownik Katedry Logistyki Społecznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.

To, czego nam potrzeba, to współdziałanie. Festiwal Nauki powinien nam uświadomić, że wszyscy się czymś zajmujemy. Nie czymś, o czym słyszymy od czasu do czasu, tylko żebyśmy rozpoznali, jaki jest potencjał w tych wszystkich ośrodkach i zainicjowali połączenia. Miasto może być innowacyjne, jeżeli mamy różnorodną społeczność. Różnorodni ludzie są w stanie wygenerować razem nowe pomysły. Dobrze byłoby dla nas, żebyśmy wiedzieli czym się zajmujemy, ponieważ dzięki temu jesteśmy w stanie współpracować.

Bardzo chciałbym, abyśmy jako miasto Katowice byli kojarzeni jako miejsce, gdzie ten potencjał naukowy jest duży. Już sam potencjał naukowy sprawi, że będziemy mogli łatwiej pozyskiwać nowych studentów, a ci najlepsi pozostawali na naszych na uczelniach. Być może nie będziemy mieli jednej, wspólnej uczelni, ale na wszystkich uczelniach będzie nas więcej.

mówił prof. dr hab. inż. Jacek Szołtysek

13 zdjęć

Debata “Czy Miasto Nauki zmieni Katowice?”

13 zdjęć

Wcześniej pisaliśmy:

Katowice Europejskim Miastem Nauki 2024

W 2024 roku, gdy Katowice będą Europejskim Miastem Nauki, mieszkańcy miasta, metropolii i regionu otrzymają dostęp do wiedzy na niespotykaną dotąd skalę. W naszym mieście sporo się będzie działo. Czekają różne wydarzenia, w tym konferencje z udziałem znakomitych umysłów z całego świata.

Program Europejskiego Miasta Nauki 2024 składa się z trzech filarów:

• program obchodów Europejskiego Miasta Nauki,
• doskonałość naukowa i konferencja EuroScience Open Forum,
• infrastruktura Miasta Nauki.

Program obchodów Europejskiego Miasta Nauki

W trakcie całego roku sporo będzie się działo w Katowicach, ale nie tylko w naszym mieście. Każdy z 50 tygodni roku obchodów Europejskiego Miasta Nauki będzie poświęcony ważnemu problemowi polskiej i światowej nauki, którego rozwiązanie ma bezpośredni wpływ na nasze życie. W każdym tygodniu pojawi się gość specjalny - wybitny przedstawiciel krajowy i zagraniczny związany z daną tematyką.

Czekać będzie blisko 250 wydarzeń o tematyce naukowej i edukacyjnej realizowanych przez Miasto Katowice, Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię, województwo śląskie i uczelnie konsorcjum akademickiego Katowice Miasto Nauki. Do programu zakwalifikowane zostaną wyróżniające się konferencje naukowe i popularnonaukowe, muzyczne, kulturalne i rozrywkowe wydarzenia środowiska akademickiego oraz strategiczne wydarzenia realizowane w regionie (kongresy, festiwale, inicjatywy społeczne).

Ponadto ważne będą różne programy, takie jak program Młodych Miasta Nauki i program edukacyjny nauczyciele - nauczycielom.

Najważniejsze wydarzenia Europejskiego Miasta Nauki 2024

• 9-11.12.2023 - weekend otwarcia obchodów Europejskiego Miasta Nauki 2024 w Spodku oraz w Międzynarodowym Centrum Kongresowym, podczas 7. Śląskiego Festiwalu Nauki Katowice wraz z widowiskiem naukowo-artystycznym otwierającym Miasto Nauki.

I to już za nami! Zobaczcie zdjęcia i wideo:

24 zdjęć

Katopolis - występy gwiazd

24 zdjęć

• Styczeń 2024 - wystawa, wernisaż i widowisko popularnonaukowe w Parlamencie Europejskim.
• Styczeń - grudzień 2024 - 50 tygodni nauki dla społeczeństwa - całoroczny program wydarzeń oraz inicjatyw lokalnych, regionalnych, krajowych i europejskich.
• 12-15.06.2024 - Międzynarodowa konferencja EuroScience Open Forum (ESOF 2024) w MCK - jedna z największych w Europie konferencja poświęcona interdyscyplinarnej i przekrojowej debacie na temat kultury naukowej, badań naukowych i innowacji służących społeczeństwu i częściowo realizowanych wspólnie ze społecznościami pozaakademickimi.
  EU Talent Fair - europejska inicjatywa targów pracy dla studentów, naukowców na wczesnym etapie kariery, badaczy, przedsiębiorców, start-upowców i inwestorów. Jej celem jest promocja talentów i możliwości zawodowych z zakresu badań naukowych w Unii Europejskiej. Wydarzenie skupia się na promowaniu różnorodności istniejących karier badawczych poza środowiskiem akademickim, jednocześnie umożliwiając firmom bezpośredni kontakt z naukowcami (czerwiec 2024).
  European Science in the City Festival - cykl inicjatyw w przestrzeni miasta, mających na celu zaprezentowanie szerokiej publiczności wyników projektów badawczo-rozwojowych wspieranych przez Komisję Europejską, w tym programu Horyzont Europa, szczególnie realizowanych przez śląskich naukowców. W ramach festiwalu odbędą się pikniki naukowe w centrum miasta oraz plenerowe widowisko artystyczno-naukowe nad rzeką Rawa (symbol transformacji Miasta Nauki). Do realizacji festiwalu wykorzystana zostanie sprawdzona już formuła SFN on Tour - mobilne miasteczko naukowe Śląskiego Festiwalu Nauki Katowice.
• Wrzesień 2024 - TalentOn - konkurs organizowany przez Komisję Europejską przeznaczony dla młodych, utalentowanych naukowców w wieku 21-35 lat. W ramach wydarzenia drużyny składające się z naukowców z różnych krajów Europy oraz krajów zrzeszonych w Horyzoncie Europa, wypracowują rozwiązania globalnych problemów, powiązanych tematycznie z 5 misjami Unii Europejskiej. W konkursie bierze udział ponad 100 uczestników, jest on promowany w mediach na arenie międzynarodowej.
• Wrzesień 2024 - europejskie finały EUCYS: European Union Contest for Young Scientists. Konkurs dla młodych naukowców organizowany przez Komisję Europejską. Co roku jego laureatami zostają uczniowie z najlepszymi osiągnięciami naukowymi z Europy i krajów afiliowanych. Wydarzenie adresowane jest do uczniów pomiędzy 14. a 21. rokiem życia, którzy nie ukończyli pierwszego semestru pierwszego roku studiów, a jego celem jest promowanie współpracy i wymiany wiedzy między młodymi naukowcami. Na finalistów czekaj atrakcyjne nagrody finansowe, staże w czołowych europejskich ośrodkach badawczych i możliwość wzięcia udział w uroczystości wręczenia nagrody Nobla w Sztokholmie. Wydarzenie jest promowane w mediach na arenie międzynarodowej, bierze w nim udział ponad 100 uczestników z ponad 42 krajów.
• Październik 2024 - Międzyuczelniana Inauguracja Roku Akademickiego - wspólna inauguracja uczelni województwa śląskiego, organizowana przez Konsorcjum Akademickie Katowice - Miasto Nauki oraz Miasto Katowice (strategiczny partner Konsorcjum) to ważne wydarzenie dla środowiska akademickiego. Ceremonia jest poprzedzona uroczystym przemarszem orszaków rektorskich ulicami miasta, w towarzystwie zespołów folklorystycznych, a także orkiestry dętej. Wydarzenie odbywa się w sali koncertowej Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach i zwieńczone jest koncertem w wykonaniu NOSPR w Katowicach.
• Listopad 2024 - Międzynarodowy Kongres Jakości Kształcenia - inicjatywa corocznych spotkań poświęconych problematyce jakości kształcenia. Wydarzenie skierowane jest do osób zajmujących się dydaktyką akademicką i monitorowaniem jakości kształcenia na uczelniach, a także do osób studiujących oraz kształcących się w Szkotach Doktorskich i na studiach doktoranckich. Do udziału w Kongresie zapraszani są goście z Polski i zagranicy ze środowisk naukowych, kulturalnych, medycznych, oświatowych, samorządowych, przedstawiciele władz państwowych.
• 6-10.12.2024 - weekend zamknięcia obchodów Europejskiego Miasta Nauki 2024 w Spodku i MCK podczas 8. Śląskiego Festiwalu Nauki Katowice.

Doskonałość naukowa i konferencja EuroScience Open Forum

EuroScience Open Forum jest ogólnoeuropejską hybrydową konferencją odbywającą się co dwa lata. To największa w Europie konferencja poświęcona interdyscyplinarnej i przekrojowej debacie na temat kultury naukowej, badań naukowych i innowacji, dla społeczeństwa i ze społeczeństwem.

Temat przewodni ESOF 2024 to „Życie zmienia naukę”. Program konferencji poświęcony będzie następującym obszarom:

• transformacja energetyczna,
• zrównoważone środowisko,
• tożsamość kulturowa i transformacje społeczne,
• przemiany w obrębie doskonałości naukowej,
• zdrowe społeczeństwo,
• transformacja cyfrowa.

Infrastruktura Miasta Nauki

Jednym z filarów Miasta Nauki jest dążenie do przemian przestrzeni miejskiej i utworzenia nowej infrastruktury umożliwiającej mieszkańcom i użytkownikom Katowic codzienne spotkania z nauką. Najistotniejsze planowane zmiany dotyczą:

• utworzenia zielonej Strefy Nauki w Śródmieściu Katowic,
• utworzenia w regionie Sieciowego Centrum Nauki,
• przywrócenia mieszkańcom możliwości korzystania z otoczenia rzeki Rawy.

Zielona Strefa Nauki jest jednocześnie eksperymentem i instrumentem transformacji Śródmieścia Katowic, całego miasta i regionu za sprawą nauki i edukacji zaawansowanej. Pięć podmiotów tych działań: Miasto Katowice, Metropolia GZM, Uniwersytet Śląski, Politechnika Śląska i Uniwersytet Ekonomiczny - po raz pierwszy łączą swoje indywidualne plany inwestycyjne, aby stworzyć naukowe i edukacyjne narzędzie poprawy jakości życia w mieście i w regionie. Rewitalizacja Rawy i jej brzegów stanie się widomym i sugestywnym dowodem zaangażowania ośrodków naukowych regionu w poprawę jakości życia mieszkańców.

Sieciowe Centrum Nauki (SCN) jest nowatorską koncepcją otoczenia idei centrum nauki, gdzie objaśnia się i promuje zjawiska naukowe z rzeczywistymi badaniami naukowymi uprawianymi w naszych uczelniach. Połączone programem nauki dla społeczeństwa siedem uczelni publicznych Katowic stworzy Sieciowe Centrum Nauki w oparciu o przygotowane przestrzenie ekspozycyjne i eksperymentalne, ale przede wszystkim powiązane wspólnym całorocznym programem oferowanym odwiedzającym.