Winda paciorkowa w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim przejdzie remont. Urządzenie przewozi urzędników od blisko 100 lat [Zdjęcia]
Już wkrótce w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim w Katowicach rozpocznie się remont zabytkowej windy paciorkowej (zwanej też windą typu paternoster). Okrężny dźwig osobowy w Katowicach jest jednym z zaledwie kilku w naszym kraju. Winda pojawiła się w gmachu Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w 1929 roku.
Winda paternoster w Katowicach
Po blisko stu latach użytkowania wyjątkowa winda w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim przejdzie generalny remont. Mowa o okrężnym dźwigu, zwanym windą paciorką lub windą paternoster. Już wkrótce rozpocznie się modernizacja mechanizmu i renowacja kabin windy, która jest jednym z niewielu tego typu obiektów w Polsce.
Winda jest cały czas użytkowana przez urzędników Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego, natomiast mamy też pełną świadomość, że jest pewnego rodzaju symbolem – Urzędu Wojewódzkiego i Katowic. Chcielibyśmy więc zachować tę windę, żeby również kolejne pokolenia mogły nie tylko jeździć tą windą, ale i zobaczyć jak kiedyś wyglądały mechanizmy, które były instalowane w budynkach użyteczności publicznej. mówi wojewoda śląski, Marek Wójcik
Jak tłumaczy wojewoda, remont windy jest niezbędny, ze względu na konieczne prace przy mechanizmie windy, ale także z uwagi na obowiązujące przepisy przeciwpożarowe. Przy okazji modernizacji, pod okiem wojewódzkiego konserwatora zabytków, winda ma odzyskać pierwotny wygląd – sprzed modernizacji w roku 1980.
Pierwotnie windę wykonała austriacka firma z siedzibą w Krakowie. Obecnie są już tylko pojedyncze osoby, które pamiętają jej oryginalny wygląd sprzed 1980 roku. Wówczas kabiny nawiązywały do mebli znajdujących się w gmachu. Wykonawca prac wyremontuje szyb windowy, co prawdopodobnie będzie się wiązało z demontażem wszystkich kabin. Trzeba będzie zdjąć wszystkie okleiny drewniane i na tej konstrukcji, którą obecnie mamy, wykonać nowe kabiny z płycinami w kolorystyce nawiązującej do wyposażenia Sali Sejmu Śląskiego. mówi kierownik prac konserwatorskich, Aleksander Harkawy
Niestety w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim nie zachowała się dokumentacja dotycząca tego, jak dokładnie ta winda dawniej wyglądała. Stąd nasza prośba do mieszkańców Katowic i regionu, by jeśli posiadają jakieś zdjęcia, informacje na jej temat, przekazali je do Biura Wojewody Śląskiego. apeluje wojewoda Marek Wójcik
Winda paciorkowa powstała w gmachu Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w 1929 roku. W dwudziestoleciu międzywojennym było to dość popularne rozwiązanie w Europie. Remont unikatowej windy paternoster w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim w Katowicach ma potrwać kilka miesięcy i pochłonąć blisko 990 tys. złotych.
Jak działa winda paciorkowa?
W szybie windowym nieustannie kursuje kilkanaście kabin, do których mieszczą się maksymalnie dwie osoby. Winda nie ma drzwi i nie zatrzymuje się na poszczególnych piętrach. Kiedy kabina pojawia się na naszym poziomie, trzeba zdecydowanym ruchem wejść do środka, a następnie szybko wysiąść, gdy dojedziemy na zamierzone piętro. Na samej górze i na samym dole szybu windowego kabiny poruszają się w poziomie. Kabiny z jednej strony windy poruszają się nieprzerwanie w górę, a z drugiej w dół.
Obecnie tego typu windy nie są już powszechnie stosowane. Problem ze skorzystaniem z takiej windy mogą mieć osoby z niepełnosprawnościami i trudnościami w poruszaniu się. Nie wszyscy czują się także komfortowo i bezpiecznie podczas wsiadania i wysiadania z kabin. W Śląskim Urzędzie Wojewódzkim poza wyjątkową windą paciorkową można także znaleźć zwykłe windy.
Winda paciorkowa, winda paternoster, dźwig okrężny
Nazwa windy paciorkowej pochodzi od sznurów modlitewnych z paciorkami, które przesuwa się przez palce. Tego typu windy nazywa się też różańcowymi lub paternoster, bo tak kiedyś nazywano tego typu sznury modlitewne, na których odmawiało się modlitwę Ojcze nasz, czyli po łacinie Pater noster.