Dzień Ławnika 2024 w Katowicach. Spotkanie sędziów społecznych w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim [Zdjęcia]

Mateusz Terech
14.06.2024w Katowicach

Dzień Ławnika to specjalna okazja, by przypomnieć rolę, kompetencje i odpowiedzialność związaną z tą funkcją. Ławnicy są ważnym elementem systemu sprawiedliwości. 14 czerwca ławnicy świętowali Dzień Ławnika w gmachu Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach. 

Dzień ławnika 2024 w Katowicach. Ławnicy spotkali się w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim w Katowicach

Dzień Ławnika w Katowicach

W Katowicach obchodzono Międzynarodowy Dzień Ławnika. W samo południe, 14 czerwca, rozpoczęła się uroczystość z tej okazji. Ławnicy i zaproszeni goście spotkali się w Sali Sejmiku Śląskiego w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim w Katowicach. To dobry moment, by rozpowszechniać wiedzę o pracy ławników i ich kompetencjach.

Sędziowie Społeczni w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości odgrywają niezwykle ważną rolę. Przyczyniają się do zwiększenia społecznej wrażliwości i nadają prawu bardziej ludzki wymiar. Zawsze wspierają sędziów swoją życiową mądrością i doświadczeniem. podkreśla Jagoda Swaryczewska, Przewodnicząca Rady Ławniczej przy Sądzie Okręgowym w Katowicach

Jesteście kimś wyjątkowym. Wiecie, że pełnicie ważną rolę w systemie sprawiedliwości. My, jako samorząd, doskonale o tym wiemy. Świetnym dowodem na to jest fakt, że spotykacie się dzisiaj w tej sali. Zabiega o to wiele różnych instytucji, organizacji, ale nie każdy tu trafia. To dowód, że marszałek województwa i jego służby dostrzegają i doceniają waszą pracę. zwracał się do ławników sekrearz miasta Katowice, Maciej Stachura

Kim jest ławnik?

Konstytucja RP (w art. 182) przewiduje udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości. Status ławnika określono natomiast w ustawie – Prawo o ustroju sądów powszechnych. Ławnicy w zakresie orzekania są niezawiśli i – jak sędziowie zawodowi – podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom. Przy rozstrzyganiu spraw ławnicy mają równe prawa z sędziami. W odróżnieniu od sędziów, ławnik nie może jednak przewodniczyć rozprawie i naradzie, jak również (w zasadzie) wykonywać czynności poza rozprawą.

Ławnik składa przed prezesem sądu ślubowanie według następującej roty:

Ślubuję uroczyście jako ławnik sądu powszechnego służyć wiernie Rzeczypospolitej Polskiej, stać na straży prawa, obowiązki ławnika wypełniać sumiennie, sprawiedliwość wymierzać zgodnie z przepisami prawa, bezstronnie według mego sumienia, dochować tajemnicy prawnie chronionej, a w postępowaniu kierować się zasadami godności i uczciwości (tak mi dopomóż Bóg).

Tekst roty stanowi swoistą esencję zasad etyki zawodowej, z której wynikają szczególne powinności, takie jak: obowiązek wiernej służby ojczyźnie, strzeżenie prawa, bezstronność, dochowanie tajemnicy czy kierowanie się godnością oraz uczciwością. Złamanie lub naruszenie którejkolwiek z tych zasad skutkowałoby sprzeniewierzeniem się złożonemu ślubowaniu. Szczególna doniosłość ślubowania związana jest z tym, że dopiero po jego złożeniu ławnik może uczestniczyć w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości. Złożenie ślubowania jest więc warunkiem koniecznym pełnienia funkcji ławnika.

Ławnik jest funkcjonariuszem publicznym. Czynności funkcjonariusza publicznego podlegają szczególnemu reżimowi prawnemu, w tym również w zakresie karnoprawnym. Każdy funkcjonariusz publiczny, a więc także ławnik, za czyn związany z nadużyciem funkcji lub niedopełnieniem obowiązków podlega odpowiedzialności karnej.

Kto może być ławnikiem?

Ławnikiem może być wybrany ten, kto:

  • posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich,
  • jest nieskazitelnego charakteru,
  • ukończył 30 lat,
  • jest zatrudniony, prowadzi działalność gospodarczą lub zamieszkuje w miejscu kandydowania co najmniej od roku,
  • nie przekroczył 70 lat,
  • jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków ławnika,
  • posiada co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe.

Do orzekania w sprawach z zakresu prawa pracy ławnikiem powinna być wybrana osoba wykazująca szczególną znajomość spraw pracowniczych.

Kto nie może być ławnikiem?

Ławnikami nie mogą zostać:

  • osoby zatrudnione w sądach powszechnych i innych sądach oraz w prokuraturze,
  • osoby wchodzące w skład organów, od których orzeczenia można żądać skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego,
  • funkcjonariusze policji oraz inne osoby zajmujące stanowiska związane ze ściganiem przestępstw i wykroczeń,
  • adwokaci i aplikanci adwokaccy,
  • radcy prawni i aplikanci radcowscy,
  • duchowni,
  • żołnierze w czynnej służbie wojskowej,
  • funkcjonariusze Służby Więziennej,
  • radni gminy, powiatu i województwa.

Zobacz także

Ministra edukacji narodowej w Katowicach. Barbara Nowacka spotkała się z młodzieżą w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim
Ministra edukacji narodowej w Katowicach. Barbara Nowacka spotkała się z młodzieżą w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim
w Katowicach

Ministra edukacji narodowej w Katowicach. Barbara Nowacka spotkała się z młodzieżą w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim

Rusza budowa nowej siedziby Sądu Rejonowego Katowice-Wschód. Ma być gotowa w 2027 roku
Rusza budowa nowej siedziby Sądu Rejonowego Katowice-Wschód. Ma być gotowa w 2027 roku
w Katowicach

Rusza budowa nowej siedziby Sądu Rejonowego Katowice-Wschód. Ma być gotowa w 2027 roku

Uroczyste obchody Dnia Ławnika w Katowicach. Wręczono dyplomy ZDJĘCIA
Uroczyste obchody Dnia Ławnika w Katowicach. Wręczono dyplomy ZDJĘCIA
w Katowicach

Uroczyste obchody Dnia Ławnika w Katowicach. Wręczono dyplomy ZDJĘCIA

do góry