Architektura w Katowicach: Kościół w Katowicach-Dębie. Budynek jak z innej bajki

Mateusz Terech

15.09.2024w Katowicach

Kolejnym celem naszych architektonicznych wizyt w różnych częściach Katowic stał się kościół pw. św. Jana i Pawła Męczenników w Dębie. Początków istnienia świątyni w tym miejscu można się doszukiwać już w drugiej połowie XIX wieku, jednak kościół w obecnym kształcie został poświęcony w roku 1902.

Kościół w Katowicach-Dębie

Kościół w Katowicach-Dębie - budynek jak z innej bajki

To kolejny ponad 100-letni obiekt sakralny w naszym mieście, który odwiedzamy w ramach naszego cyklu „Architektura w Katowicach”. Tym razem jesteśmy w Katowicach-Dębie, gdzie znajduje się neoromański kościół pw. św. Jana i Pawła Męczenników.

Pierwsza świątynia w Dębie powstała już w latach 70. XIX wieku. Poświęcenia drewnianego kościółka dla okolicznych mieszkańców dokonał w 1875 roku dziekan Leopold Markiefka z Bogucic, obecnie patron jednej z głównych ulic w Bogucicach.

Drewniany kościół posiadał dwa ołtarze – główny, z obrazem śś. Jana i Pawła męczenników, oraz boczny, z wizerunkiem św. Barbary. Kościół zwieńczony był wieżą i wyposażony w cztery dzwony. Posługę duszpasterską dla 2400 wiernych z Dębu, Józefowca i Bederowca pełnili podówczas księża z parafii chorzowskiej. Tymczasowy kościół stał się z czasem zbyt ciasny dla stale zwiększającej się liczby wiernych. W latach 90. XIX w. bowiem Dąb wraz z przyległymi doń osadami liczył już sobie 6 tys. mieszkańców. czytamy w historii parafii

W związku z tym, że kościół stawał się za mały dla rosnącej liczby wiernych, postanowiono wybudować nową, większą świątynię. Została ona zaprojektowana w stylu neoromańskim z elementami eklektyzmu przez Ludwika Schneidera z Opola (według jego projektu powstał również kościół w Załężu).

Nowy kościół postawiono na miejscu starego. Składa się z jednej nawy z transeptem, w której umieszczono trzy ołtarze – główny w prezbiterium, z obrazem patronów parafii, i dwa boczne z wizerunkami Świętej Rodziny oraz Matki Boskiej. Ostatni obraz oraz ambona zostały przeniesione z drewnianej świątyni. Ściany nowego kościoła ozdobili freskami malarze z Wrocławia.

Poświęcenie kościoła odbyło się w 1902 roku. Od tego czasu świątynia służy okolicznym mieszkańcom, choć w ciągu ponad stuletniej historii jej otoczenie zmieniło się nie do poznania. W okolicy powstały wielkie połączenia komunikacyjne z sąsiednimi miastami, a tuż za płotem kościoła wyrosły nowoczesne biurowce.

Obecnie neoromański kościół parafialny w Katowicach-Dębie wygląda w swoim otoczeniu jakby był elementem zupełnie innej historii, niż cała jego okolica. Wraz z probostwem, budowanym mniej więcej w tym samym czasie, stanowi piękną pamiątkę minionych czasów, równocześnie sprzyjając modlitwie i kontemplacji.

34 zdjęć