Dawna Łaźnia Gwarek zrewitalizowana! Muzeum Śląskie wprowadza się do kolejnego pokopalnianego budynku [Zdjęcia]

Łaźnia Gwarek w Muzeum Śląskim gotowa na nowe zadania

Zabytkowemu budynkowi Łaźni Gwarek przyglądamy się w portalu WKATOWICACH.eu od kilku lat. Widzieliśmy jej stan po dwóch dekadach zapomnienia, od zamknięcia KWK „Katowice, do pierwszych planów rewitalizacji. Z radością informowaliśmy, że Muzeum Śląskie ma plan i pieniądze, by z zabytkowego obiektu zrobić nową przestrzeń użytkową. Fotografowaliśmy wbicie symbolicznej pierwszej łopaty i przez wyłom w murze wchodziliśmy do zrujnowanego wnętrza. W piątek, 20 grudnia 2024 roku, Łaźnię Gwarek po rewitalizacji zaprezentowano przedstawicielom mediów.

Muzeum Śląskie wzbogaciło się o nowy funkcjonalny obiekt. To magazyn, który będzie gromadził dziedzictwo industrialne Górnego Śląska. Huty, kopalnie, różne zakłady, które tu funkcjonowały, tworzyły dziedzictwo i gospodarkę całej Europy. Mamy po tym czasie sporo pozostałości – produktów i maszyn. Chcemy kształcić, tłumaczyć i pozwolić zrozumieć to, co dzieje się dzisiaj i dlaczego Śląsk jest obecnie właśnie taki, jaki jest. mówi p.o. dyrektora Muzeum Śląskiego w Katowicach, Karol Makles

Już od pierwszych miesięcy przyszłego roku zaczniemy organizować tu wydarzenia, które będą dyskusją na temat transformacji regionu i o tym, co chcemy także tu, w przestrzeni Muzeum Śląskiego, zmieniać. dodaje p.o. dyrektora Muzeum Śląskiego

23 zdjęć

Łaźnia Gwarek po rewitalizacji. Budynek stał się magazynem studyjnym Muzeum Śląskiego

23 zdjęć

Magazyn studyjny Muzeum Śląskiego

Budynek stał się magazynem studyjnym. Pod powierzchnią zabytkowej kopalnianej łaźni znajdują się dodatkowe 2 kondygnacje, na gotowe do zaaranżowania przestrzenie biurowe i administracyjne Muzeum Śląskiego, natomiast dla zwiedzających będzie dostępna przestrzeń na poziomie powierzchni, wzbogacona o antresole, na których już wkrótce zostaną ulokowane eksponaty.

Wchodząc do zabytkowego budynku, przez kilkunastometrowej wysokości szklane przesuwne wrota, stajemy w przestrzeni o surowym industrialnym charakterze. Zaglądając w górę, widzimy bardzo wysoko odrestaurowany strop, pod którym znalazła się przemysłowa suwnica. To za jej pomocą będzie można do magazynu studyjnego wprowadzać nowe eksponaty i przemieszczać te już zgromadzone. Po obydwu stronach pną się antresole na mocnych konstrukcjach gotowych unieść ciężar wyjątkowej ekspozycji.

Sam magazyn studyjny Muzeum Śląskiego stał się tak naprawdę nowym budynkiem zamkniętym w zabytkowym miejscu. To za sprawą stworzenia zupełnie nowej konstrukcji nośnej, dzięki której zabytkowe mury Łaźni Gwarek nie będą obciążane ciężarem eksponatów.

Magazyn studyjny będzie wykorzystywany do prezentowania wielkogabarytowych eksponatów Muzeum Śląskiego. Znajdzie się tu:

• dawna maszyna parowa z Huty Baildon,
• dawna elektryczna maszyna wyciągowa z KWK Rydułtowy
• i wiele innych eksponatów, które obecnie są ulokowane w znajdujących się budynkach pokopalnianych.

Początkowo koszt realizacji projektu szacowano na ponad 30 mln zł, jednak okazało się, że potrzeba o kilka milionów więcej. Finansowanie zapewnia Województwo Śląskie oraz Program „Kultura” Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Medialne otwarcie Łaźni odbyło się w obecności Sveinunga Krokann Berga, przedstawiciela Norweskiego Instytutu Badań Dziedzictwa Kulturowego z Oslo (NIKU), partnera projektu realizowanego w ramach funduszy EOG.

Jestem pod ogromnym wrażeniem tempa i efektu przemiany w tej przestrzeni. Ta konstrukcja robi na mnie wielkie wrażenie, zarówno pod względem zachowania zabytkowego charakteru, jak i obecnego stanu. Jestem bardzo ciekawy, jak będzie wykorzystany i zarządzany ten budynek. Ale z moich obserwacji wynika, że w Polsce bardzo wiele obiektów poprzemysłowych przeszło taką transformację stając się muzeami i innymi placówkami kultury. Jeśli uda się także tutaj wypełnić te przestrzenie działaniami kulturowymi, to będę pod jeszcze większym wrażeniem. mówił w Katowicach przedstawiciel Norweskiego Instytutu Badań Dziedzictwa Kulturowego z Oslo Sveinung Krokann Berg

Przygotowania do rewitalizacji byłej łaźni Gwarek trwały 4 lata. Wiązały się z koniecznością opracowania koncepcji na wykorzystanie przestrzeni w zabytkowym budynku, pozyskaniem finansowania na realizację projektu i wyłonieniem wykonawcy. Prace ruszyły w roku 2022. Tak wówczas wyglądała Łaźnia Gwarek.

18 zdjęć

Łaźnia Gwarek stanie się częścią Muzeum Śląskiego w Katowicach. Wkrótce ma zostać zrewitalizowana

18 zdjęć

Prace przy rewitalizacji Łaźni prowadziła firma Efekt z Chorzowa. Kierownikiem projektu był pełnomocnik dyrektora Muzeum Śląskiego ds. projektów i inwestycji, Łukasz Dziąbek. Projekt stworzyli architekci biura home OF houses.

Muzeum Śląskie – jak park

Rewitalizacja łaźni Gwarek otwiera trzeci etap rewitalizacji terenu po KWK Katowice. Dotychczasowe 2 przeprowadzono w latach 2007-2015 i 2014-2017 i pochłonęły ponad 300 mln złotych. Od 2017 roku trwały parce projektowe związane z ostatnim etapem rewitalizacji. W jego trakcie, w katowickiej Strefie Kultury, zagospodarowane zostaną kolejne 2 hektary terenów pokopalnianych.

Już teraz zapowiadane są kolejne działania. Jak zapewnia dyrektor Muzeum Śląskiego, placówka już przymierza się do zrewitalizowania wszystkich pozostałych budynków pokopalnianych znajdujących się w katowickiej Strefie Kultury. Wokół Łaźni Gwarek – już po metamorfozie – nasadzono nowe drzewa. Ma to być zapowiedź większego procesu redefiniowania tej okolicy. Budynki Muzeum Śląskiego mają w przyszłości stanowić część swego rodzaju parku, który powstanie między Bogucicami a al. Roździeńskiego. Ma to być przestrzeń nie tylko kultywowania tradycji, zachowywania historii i edukacji, ale także spędzania wolnego czasu, wypoczynku oraz kultury.

9 zdjęć

Budynki Muzeum Śląskiego, które przejdą rewitalizację oraz wizualizacje

9 zdjęć