Historyczny moment w Okręgowym Szpitalu Kolejowym w Katowicach. To tu wykonuje się najwięcej przeszczepów rogówki [Zdjęcia + wideo]

Historyczny przeszczep rogówki w Okręgowym Szpitalu Kolejowym

W Polsce wykonuje się około 1400 przeszczepów rogówek rocznie, a najwięcej w Okręgowym Szpitalu Kolejowym w Katowicach. To właśnie tutaj w listopadzie 2023 roku padł rekord - przeszło 200 przeszczepów rogówki w ciągu (niecałego) roku. To najwięcej w skali kraju, są jeszcze tylko cztery inne ośrodki, które rocznie przekraczają granicę 100 przeszczepów.

W naszym szpitalu mamy bardzo dobrze wyposażone bloki operacyjne i to są jedne z najlepiej wyposażonych bloków w Europie. Stosowane są tu najnowsze technologie 3D czy techniki laserowe. Najważniejszy jednak jest dobry zespół, a ja mam to szczęście, że mój zespół tworzy pięciu profesorów. Wykonujemy m.in. zapoczątkowane właśnie w tym szpitalu procedury, jak sztuczna rogówka, przeszczepy warstwowe tylne i przeszczepy komórek macierzystych. mówi kierownik Katedry I Oddziału Klinicznego Okulistyki z Pododdziałem Okulistyki Dziecięcej Okręgowego Szpitala Kolejowego w Katowicach, prof. dr hab. n. med. Edward Wylęgała

A dlaczego wykonuje się przeszczep rogówki? Wskazań jest sporo. To m.in. utrata przezroczystości po przebytych zabiegach operacyjnych zaćmy, co oznacza, że rogówka staje się matowa. Inne wskazania to wrodzone choroby, jak stożek rogówki i dystrofie rogówki, ale to także urazy, a Okręgowy Szpital Kolejowy specjalizuje się w leczeniu urazów oparzeniowych oka; a także urazy, których ludzie doznali w trakcie działań wojennych, a tych przypadków jest obecnie znacznie więcej.

Przeszczep daje naszym pacjentom nowe życie, zyskują bowiem aż 85 proc. bodźców ze świata zewnętrznego. Pacjent, który nie widzi, często jest wykluczany społecznie, musi polegać na pomocy innych. Po takim zabiegu operacyjnym, w zależności od danego przeszczepu, pacjent na drugi dzień już widzi. To jest zupełnie inna, lepsza jakość życia. podkreśla profesor Edward Wylęgała

Czas oczekiwania na taki przeszczep w Okręgowym Szpitalu Kolejowym w Katowicach wynosi około dwóch miesięcy. Oczywiście są przypadki, gdzie trzeba operację przeprowadzić od razu. Natychmiast wykonywane są też przeszczepy u niemowląt i u małych dzieci.

6 zdjęć

Operacja przeszczepu rogówki w Okręgowym Szpitalu Kolejowym w Katowicach

6 zdjęć

Doświadczenia pacjentów. Świat stał się kolorowy

Aleksandra Kubiczek przeszła przeszczep rogówki dokładnie rok temu. Wtedy, 28-latka, była najszczęśliwszą pacjentką Oddziału Okulistyki katowickiego Szpitala Kolejowego w Katowicach.

Widziałam lepiej od razu po operacji, to była tak duża różnica, aż się jej nie spodziewałam. Zapomniałam już, jak to jest dobrze widzieć. Od dziecka zmagam się z chorobą genetyczną - dystrofią plamkową rogówki. Diagnoza padła 15 lat temu. Choroba postępowała i z każdym rokiem gorzej widziałam. Świat był, jakby za mgłą, wszystko było niewyraźne. Po operacji pojawiły się wyraźne kontury, kolory. To jest nowa jakość życia. opowiada 29-letnia Aleksandra Kubiczek

Ponad 200 kilometrów pokonał Marcin Popiela, który po wielu obawach, ostatecznie zdecydował się poddać operacji przeszczepu rogówki. Mężczyzna zmagał się z postępującą chorobą oczu - stożkiem rogówki.

Wiedziałam, że może skończyć się tym, że stracę wzrok. Z każdym dniem, miesiącem, rokiem ten stożek postępował. Świat, który widziałem, był pochmurny, niczym dzisiejsza pogoda. Obraz był taki mleczny. Obawiałem się tej operacji, ryzyka, jakie ze sobą niesie, ale dziś chcę zmotywować i zachęcić innych, którzy tak jak ja, te dwa lata temu, zmagają się z decyzją, czy poddać się operacji. Tuż po operacji pamiętam, jak mogłem zobaczyć i policzyć liście na drzewie. To było niesamowite doświadczenie. Dziś jestem zadowolony i mogę robić dużo więcej, choćby prowadzić samochód, chociaż oczywiście trzeba być ostrożnym. mówi dla portalu WKATOWICACH.eu Marcin Popiela

Przeszczep rogówki to wymiana tkanki rogówkowej u człowieka (biorcy) na tkankę pobraną od dawcy. To tkanka, która wcześniej jest odpowiednio przebadana, konserwowana i może zostać wymieniona, na zasadzie dopasowania, niczym puzzle, do tkanki biorcy. Dając zgodę na pobranie rogówek po śmierci, dajemy szansę innym, by widzieć. To dla wielu osób jest, jak szansa na drugie życie.

Prof. Edward Wylęgała wraz z innymi specjalistami pracujemy nad tym, by w Polsce zwiększyć liczbę dawstwa, by można było wykonywać jeszcze więcej przeszczepów. Powstaje specjalna aplikacja do informowania lekarzy, że jest dawca, od którego można pobrać rogówki. W Polsce, aby osiągnąć standardy Europy Zachodniej, przydałoby się o 1000 rogówek rocznie więcej.

8 zdjęć

Historyczny i rekordowy moment w Okręgowym Szpitalu Kolejowym. To był 200 przeszczep rogówki

8 zdjęć

Oddział Kliniczny Okulistyki z Pododdziałem Okulistyki Dziecięce Okręgowego Szpitala Kolejowego w Katowicach

W Okręgowym Szpitalu Kolejowym w Katowicach działa największy w Polsce ośrodek transplantacji rogówki wykonujący kilkaset zabiegów rocznie. Na oddziale okulistycznym przeprowadzono w 2000 roku pierwszy w Polsce zabieg transplantacji komórek rozrodczych nabłonka rogówki od spokrewnionego dawcy. W 2010 roku zespół okulistów pod przewodnictwem prof. dr hab. n. med. Edwarda Wylęgały jako pierwszy w Europie wszczepił pięciu pacjentom protezy rogówki wykonane z tytanu i pleksiglasu.

W Oddziale wykonano ponad 2000 przeszczepów rogówki, co przez wiele lat plasowało go na pierwszym miejscu w kraju pod względem ilości przeprowadzonych transplantacji. Przy Oddziale funkcjonuje nowocześnie wyposażony Bank Tkanek Oka, co znacząco usprawnia przeprowadzane procedury transplantacyjne.

W dziedzinie transplantologii, w Oddziale wykonano pionierskie (pierwsze w kraju) zabiegi:

• przeszczepienia rąbkowych komórek macierzystych,
• wszczepienia sztucznej rogówki (keratoprotezy),
• a także przeszczepy warstwowe rogówki przedni,
• a następnie przeszczep warstwowy tylny rogówki.

Osiągnięcia w dziedzinie transplantologii przyniosły Oddziałowi niepodważalny prestiż w skali kraju i renomę ośrodka konsultacyjnego dla pacjentów z ciężkimi schorzeniami rogówki, kierowanych z całej Polski (często również z ośrodków klinicznych). Dokonania w zakresie transplantologii zostały uhonorowane Nagrodą Ministra Opieki Zdrowotnej „Za wybitne osiągnięcia w dziedzinie mikrochirurgii oka”.