Ustalono tożsamość dwóch ofiar totalitaryzmu, pochowanych bezimiennie w Katowicach

Zidentyfikowano kolejne ofiary totalitaryzmów z XX wieku

Instytut Pamięci Narodowej poinformował we wtorek, 1 października o kolejnych rezultatach dążenia do zidentyfikowania i przywrócenia pamięci o ofiarach totalitaryzmów. Ciągle toczą się prace nad odnalezieniem pochowanych bezimiennie bohaterów walki o wolność naszego kraju.

W Bazie Materiału Genetycznego IPN zgromadzono  blisko 5200 próbek materiału genetycznego od ofiar oraz ich rodzin, co pozwala na uzyskiwanie kolejnych identyfikacji odnajdywanych szczątków. Pracę zespołu Wydziału Identyfikacji BPiI wspomagają analizy dokonywane za pomocą systemu CODIS  pozyskanego przez IPN z Federalnego Biura Śledczego Stanów Zjednoczonych (FBI).

Łączna liczba osób zidentyfikowanych w ramach działań Instytutu Pamięci Narodowej sięga 280 nazwisk. W warszawskim Belwederze ogłoszono na początku października 17 kolejnych nazwisk. Wśród zidentyfikowanych ofiar udało się także ustalić tożsamość dwóch osób pochowanych na katowickich cmentarzach w Panewnikach i Bogucicach.

Tych 17 nazwisk jest dowodem na to, że niepodległość i wolność, w której my żyjemy i której jesteśmy wyłącznie depozytariuszami, jest okupiona wielką walką i ogromnym cierpieniem narodu polskiego. Tych 17 życiorysów jest dowodem na to, że jesteśmy zobowiązani, aby zawsze powracać po swoich z obowiązku wobec przeszłości, ale także wobec przyszłości. powiedział prezes IPN dr Karol Nawrocki podczas uroczystości wręczenia not identyfikacyjnych w Warszawie

Zidentyfikowane ofiary totalitaryzmów w Katowicach

Bolesław Pronobis ps. „Ikar”, „Irys”, „Szczerbiec”, „Wolny”

Urodził się 23 kwietnia 1917 r. w Niwce w powiecie będzińskim. W czasie kampanii wrześniowej uczestniczył m.in. w walkach w obronie Lwowa.  W lipcu 1944 r. utworzył oddział partyzancki włączony w szeregi I batalionu 16. pp Obwodu AK Tarnów, z którym wziął udział w akcji „Burza”. W maju 1945 r. został aresztowany przez funkcjonariuszy MO  w Tarnowie i osadzony w tamtejszym więzieniu, skąd zbiegł wraz z innymi żołnierzami AK. Spośród uwolnionych konspiratorów utworzył oddział partyzancki NSZ „Huragan” operujący w okolicach Trzemesznej.

W sierpniu 1945 r. oddział ten został rozwiązany. Pronobis wyjechał do Krakowa, gdzie ukrywał się. Na początku 1946 r. został aresztowany przez funkcjonariuszy PUBP w Będzinie i osadzony w więzieniu św. Michała w Krakowie. Jako jeden z więźniów współorganizował i czynnie uczestniczył w akcji Zgrupowania Partyzanckiego „Błyskawica” Józefa Kurasia „Ognia” z 18 sierpnia 1946 r., która doprowadziła do uwolnienia 64 osadzonych. Po ucieczce Pronobis działał w zgrupowaniu „Ognia”. W listopadzie 1946 r. został aresztowany w Chorzowie i wyrokiem WSR w Katowicach z 3 grudnia 1946 r. skazany na karę śmierci, którą wykonano 17 grudnia 1946 r. w katowickim więzieniu przy ul. Mikołowskiej.

Szczątki Bolesława Pronobisa zostały odnalezione we wrześniu 2019 r. podczas prac poszukiwawczych prowadzonych przez IPN na cmentarzu komunalnym w Katowicach Panewnikach.

Władysław Januszewski ps. „Blondyn”

Urodził się 28 czerwca 1923 r. w Bugaju w powiecie zawierciańskim. W czasie okupacji służył w AK. W kwietniu 1945 r. wstąpił do drużyny Pogotowia Akcji Specjalnej NSZ ppor. Antoniego Sękowskiego ps. „Witold”, „Konrad”, „Metys”. Był uczestnikiem wielu akcji zbrojnych. Został aresztowany w lipcu  1945 r. przez PUBP w Będzinie i po brutalnym śledztwie skazany 28 lutego 1946 r. przez Wojskowy Sąd Okręgowy IV w Katowicach na karę śmierci, którą wykonano 4 maja 1946 r. w katowickim więzieniu przy ul. Mikołowskiej.

Szczątki Władysława Januszewskiego zostały odnalezione w kwietniu 2021 r. podczas prac poszukiwawczych prowadzonych przez IPN na cmentarzu parafialnym przy ul. Wróblewskiego w Katowicach-Bogucicach.