Co młodzi wiedzą o mikroplastiku? Zbadał to SUM

Mikroplastik jest w naszej diecie i w naszej krwi

Śmiercionośne tworzywa sztuczne to nie nowy temat. W mediach od dawna pojawiają się informacje o zaśmieconych wybrzeżach, o zwierzętach mylących odpady plastikowe z pokarmem, a także fotografie morskich zwierząt, zaplątanych w sieci rybackie. Coraz częściej mówi się o nowym zagrożeniu, które wiąże się z tworzywami sztucznymi - mikroplastiku.

Te niewielkie (średnica mniejsza niż 5 mm) granulaty z tworzyw sztucznych oraz drobne fragmenty pochodzące z rozpadu plastików, są przyczyną powstawania nowych zagrożeń środowiskowych. Zaliczane do antropogenicznych zanieczyszczeń środowiska mikroplastiki, są kolejno identyfikowane na całym świecie, zwłaszcza w środowisku mórz i oceanów.

Badanie konsekwencji obecności mikroplastików w środowisku to stosunkowo nowy obszar badań. Ich negatywny wpływ na środowisko oraz potencjalne zagrożenia dla zwierząt i ludzi stały się przedmiotem zainteresowań wielu ekspertów. Ci podkreślają, że narażenie ludzi na mikroplastik odbywa się przede wszystkim drogą pokarmową, zatem głównym źródłem narażenia człowieka jest dieta.

Naukowcy SUM badają temat mikroplastiku

Naukowcy ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach zdecydowali się zbadać wiedzę i świadomość konsumentów na temat obecności mikroplastików w wodzie i żywności, a także wynikających z tego konsekwencji. W badaniu skupiono się na osobach młodych (studentach), od których często oczekuje się większej świadomości konsumenckiej i zdrowotnej.

Celem pracy było zbadanie aktualnej wiedzy i świadomości młodych konsumentów na temat źródeł pochodzenia, skali ekspozycji oraz potencjalnych skutków zdrowotnych wynikających z obecności w wodzie i środkach spożywczych mikroplastiku, w szczególności jego toksycznego oddziaływania na narządy wewnętrzne, procesy metaboliczne oraz funkcje reprodukcyjne. wyjaśnia dr n. med. Klaudia Oleksiuk z Zakładu Epidemiologii Katedry Epidemiologii i Biostatystyki Wydziału Nauk o Zdrowiu SUM

Przeprowadzone badanie ankietowe dowiodło, że młodzi ludzie (410 respondentów) poprawnie charakteryzują pojęcie mikroplastiku oraz znają źródła pochodzenia mikroplastiku. Zdecydowana większość badanych była świadoma potencjalnej obecności mikrodrobin plastiku w wodzie, jednak świadomość zanieczyszczenia mikroplastikiem pozostałych elementów środowiska, tj. gleby, powietrza oraz żywych organizmów była już zdecydowanie mniejsza.

Spora część młodych konsumentów wiedziała, że mikroplastik może znajdować się w artykułach spożywczych, jednak jako produkty spożywcze zanieczyszczone mikroplastikiem wskazywano przeważnie ryby morskie, owoce morza oraz ryby słodkowodne. Tymczasem w dotychczas przeprowadzonych badaniach wykazano obecność cząstek mikroplastiku w wielu różnych produktach spożywczych, nie tylko w żywności pochodzenia morskiego. Jest w soli, cukrze, warzywach, a nawet w wodzie.

Pytani studenci wiedzieli, że mikroplastik po dostaniu się do organizmu człowieka może ulec nagromadzeniu w narządach wewnętrznych, jednak wśród potencjalnych skutków zdrowotnych wynikających z ekspozycji na mikroplastik, wskazywali najczęściej nowotwory, choroby układu pokarmowego, stan zapalny i choroby tarczycy. Zaburzenia pracy układu rozrodczego, jako potencjalny skutek zdrowotny wynikający z ekspozycji na mikroplastik, wskazywane były bardzo rzadko. Tymczasem mikroplastik ma negatywny wpływ na naszą płodność, a odkryto go już nie tylko na naszych włosach, ale również we krwi.

Mikroplastik - potrzebna dalsza edukacja

Wyniki badań potwierdziły, że wiedza konsumentów na temat źródeł narażenia drogą pokarmową oraz wynikających z tego negatywnych konsekwencji zdrowotnych prezentowała się lepiej w grupie osób kształcących się w obszarze nauk ścisłych i przyrodniczych, oraz nauk medycznych i o zdrowiu. Ponadto, wiedza konsumentów na temat źródeł narażenia drogą pokarmową oraz wynikających z tego negatywnych konsekwencji zdrowotnych prezentował się lepiej w grupie kobiet, oraz w grupie osób zamieszkujących duże miasta.

Zdaniem ekspertów SUM konieczne jest podjęcie dalszych badań dotyczących pogłębienia wiedzy i świadomości konsumentów, obejmujących szersze grupy ludności, a z uwagi na niejednoznaczne wyniki badań nad toksycznością mikroplastiku, niezbędne są dalsze pogłębione badania i analizy również w tym zakresie.

Źródło: SUM